مدیریت بحران سیلاب در مناطق روستایی و عشایری مورد: سیلاب آبان 1394 در مناطق عشایری استان ایلام

بدون تردید پدیده سیل یکی از مهیب ترین بلایای طبیعی است که از پیشینه طولانی برخوردار بوده و همه ساله خسارات شدیدی رادر نقاط مختلف کره زمین بخصوص در نواحی روستایی و عشایری بر جای می گذارد، چرا که در این نواحی انسان ارتباط تنگاتنگی باطبیعت داشته و هنگام مواجهه با مخاطره سیل بیشترین آسیب را می پذیرند. نوشتار حاضر با هدف بررسی مدیریت بحران سیل درمناطق روستایی و عشایری با مطالعه موردی سیلایب آبان 1331 در استان ایلام انجام شده است. روش گردآوری داده ها به صورتاسنادی و میدانی)مصاحبه( می باشد. سیل آبان 1331 در منطقه ایلام عمدتا در اثر ریزش بارش شدید و سنگین در این منطقه بهوقوع پیوسته است. به طوری که طی کمتر از 22 ساعت، بارشی در حد 321 میلی متر در منطقه ایلام ریزش کرده است و خسارات زیادی به منطقه وارد نموده است. نتایج نشان می دهد که علت حدوث سیل و سیل خیزی در منطقه ناشی از عوامل طبیعی و انسانی بوده است و علت افزایش خسارات ناشی از آن و آسیب پذیری زیاد مناطق عشایری علاوه بر شدت و مدت بارش، عدم پیش بینی وهشدار به موقع، به دخالتها و فعالیتهای بشری در ساختارهای اکولوژیکی محیط پیرامون، مرتع زدایی، از بین رفتن گذرگاههای عشایری، استقرار عشایر در دشتها و کنار رودخانه ها و منابع آبی، راههای ارتباطی کنار رودخانه ای عشایر، مسکن موقت و استفاده از سازه های ضعیف، وجود رویکرد سازه ای و ساختاری و ضعف نگاه غیرسازه ای و مشارکتی، نبود برنامه راهبردی بر مبنای الگویپیشگیری از بلایای طبیعی در برنامه ریزی ها و مدیریت عشایری بستگی دارد. از این رو، برای مدیریت کردن این بلای طبیعی و به حداقل رساندن آسیبهای ناشی از آن در هر دوره ای، علاوه بر آگاهی از زمان، شدت و مدت دقیق سیل، نیازمند مدیریت مشارکتی بارویکرد اجتماع محور و سیستمی با تلفیقی از دو شیوه سازه ای و غیرسازه ای می باشد.

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، سیلاب ، نواحی عشایری ، ایلام