اهمیت فاکتور تراکم پذیری سنگ در بررسی رفتار ارتجاعی مخازن ماسه سنگی با استفاده از تئوری ارتجاعی محیط متخلخل

مواد تشکیل دهنده پوسته زمین مانند سنگ و خاک در حالت کلی متخلخل و ترکیبی از مواد مختلف بوده و بنابراین در مقیاسهای کوچک ناهمگن میباشند. نوع رفتار این مواد، رفتار الاستیک آنها و تنشهای شکست و دیگر موارد تا حد بسیار زیادی به قسمتغیر جامد آنها بستگی دارد. به این ترتیب ویژگیهای مربوط به منافذ درون سنگ و سیال آنها نقش زیادی در توجیه رفتار سنگها دارند. مخازن ماسه سنگی نمونه بارز محیطهای متخلخل در طبیعت بوده و در صنعت نفت اهمیت بالایی دارند. بررسی رفتار ارتجاعیاین مخازن به دلیل متخلخل بودن محیط، با استفاده از تئوری ارتجاعی کلاسیک همراه با خطا خواهد بود. در این صورت برای تعریف مدلهای رفتاری سنگ از مکانیک محیط متخلخلPoromechanics)که شاملPoroelasticity ,Poroplasticity و غیره میباشد، استفاده میشود. تئوریPoroelasticityهمان تئوری ارتجاعی کلاسیک است که به بررسی رفتار سنگ متخلخل در حالت ارتجاعی میپردازد؛ با این تفاوت که در آن علاوه بر تنش و کرنش متغییرهای دیگری نیزاضافه میشوند. با اضافه شدن متغیرها تعداد ضرایب مستقل نیزافزایش مییابد. در این مقاله با استفاده ازPoroelasticityو روابطریاضی آن و همچنین با بکارگیری فرضیات ساده سازی که برای مخازن ماسه سنگی در نظر گرفته میشود، می توان نتیجه گرفت کهفاکتور تراکم پذیری به عنوان مهمترین ضریبPoroelasticityبه شمار میرود. این اهمیت از دو جنبه مطرح میشود 1) اسکالربودن کمیت فشار منفذی 2) بهدست آوردن کلیه ضرایبPoroelasticityسنگ متخلخل با اندازهگیری فقط یکی از ضرایب تراکم پذیری

کلیدواژه ها:

تراکم پذیریPoroelasticit ، محیط متخلخل -ضرایب تئوری ارتجاعی محیط متخلخل