استفاده از شاخص های RCSA و RCA در تعیین مزیت نسبی و بازارهای هدف صادرات خرمای ایران

خرما یکی از محصولات مهم باغی ایران است که بخشی از صادرات غیر نفتی کشور را تشکیل می دهد و صادرات آن دارای نوسانات بوده است. این پژوهش با هدف بررسی قدرت رقابت صادراتی خرما ایران بررسی گردیده است. اطلاعات مورد نیاز تولید و صادرات طی سال های 2005-1995 از سایت های uncomtrade و FAO و مطالعات اسنادی بدست آمده است. برای تحلیل داده ها از شاخص های RCSA و RCA استفاده شده است. نتایج نشان می دهد به طور متوسط طی دوره مورد بررسی 82 درصد از کل صادرات خرما ایران به 7 کشور عمده طرف تجاری ایران از جمله امارات متحده عرب، روسیه، تاجیکستان، بحرین، کویت، فرانسه و بلغارستان صورت گرفته است که در بین این کشورها روسیه و امارات متحده عرب بزرگترین بازارهای هدف صادراتی این محصول هستند. همچنین شاخص های مزیت نسبی آشکار شده (RCA) و مزیت نسبی آشکار شده متقارن (RCSA) اندازه گیری شده اندکه نشان می دهد کشور ایران در سال های 1995 تا 2004 دارای عدم مزیت نسبی است و تنها در سال 2005 مزیت نسبی دارد. RCA طی سال های 1997 تا 2004 روند صعودی- نزولی داشته است؛ اما از آنجا که مقدار این شاخص بین صفر و یک بوده نشان دهنده عدم وجود مزیت نسبی است. شاخص مزیت نسبی RSCA نیز منفی است که نشان دهنده عدم مزیت نسبی است و نتایج به دست آمده از شاخص مزیت نسبی RCA را تایید می کنند.

کلیدواژه ها:

مزیت نسبی صادراتی ، خرما ، بازارهای هدف RSCA ، RCA