مقایسه روشهای درون یابی در سنجش آلودگی هوای شهر تهران

آلودگی هوا از مهمترین معضلات شهرهای پرجمعیت کشور، به ویژه کلانشهر تهران بوده و همواره تهدیدی دائم و جدی برای سلامت شهروندان میباشد. با توجه به افزایش روزافزون آلودگی هوای شهر تهران، یکی از موثر ترین ابزارها جهت مدیریت شرایط بحران برای این کلانشهر، مدلسازی و پهنه بندی مکانی آلودگی هوا میباشد. پارامترهای مختلفی بر روی غلظت آلایندهای هوای شهر تهران تاثیر میگذارند و شناخت و واردکردن همه پارامترها بسیار پیچیده است. در این پژوهش از مقادیر شاخص کیفیت هوا که از ترکیب غلظت آلاینده ها محاسبه میشود استفاده شده است. از جهتی دیگر تاثیر هر آلاینده وابسته به غلظت و مدت زمان تماس میباشد، بنابراین مقادیر شاخص کیفیت هوا در بازه زمانی دو ساله (98-96) از طریق اطلاعات 31 ای ستگاه سنجش آلودگی هوای شهر تهران سنجیده شده ا ست. در این پژوهش با مقایسه روشهای درون یابی وزندهی معکوس فاصله (IDW)، کریجینگ و تابع پایه شعاعی (RBF)، بسته به نوع توابع مورد استفاده در مدلسازی، مدل بهینه که دارای کمترین خطای RMSE بر روی داده ها باشد، شناسایی و برای ساخت نقشه نهایی مورد استفاده قرار گرفته شد. از31 ای ستگاه سنجش آلودگی هوای شهر تهران 8 ایستگاه برای کنترل نتایج مورد ا ستفاده قرار گرفتند. در نتیجه روش کریجینگ معمولی بهترین نتایج را حاصل نمود که از میان توابع این روش جهت مدلسازی، کمترین خطای RMSE مربوط به تابع Gaussian بوده ا ست. در نقشه نهایی حا صل از پهنه بندی شاخص کیفیت هوا مناطق جنوبی، جنوب غربی و مرکزی شهر تهران آلوده ترین مناطق از لحاظ میانگین شاخص کیفیت هوا در بازه دو ساله مورد مطالعه بودند.

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، درونیابی ، کریجینگ ، IDW ، تابع پایه شعاعی