نقش مدیریت پسماند درتوسعه سکونتگاه های روستایی از دیدگاه روستاییان (مورد پژوهی: سکونتگاه های روستائی بخش خانمیرزا، شهرستان لردگان)

تولید حجم انبوهی از زباله های روستایی مهارنشدنی به دنبال مصرف گرایی شدید و رواج شیوه های زندگی شهری و تغییر در سبک زندگی، منجر به بحران جدی و جدیدی در مدیریت و برنامه ریزی سکونتگاه های روستایی شده است. این مساله بر ضرورت حفظ محیط زیست سکونتگاه های روستایی از طریق سیستم مدیریت پسماند تأثیرگذار است. لذا هدف پژوهش، پیاده سازی رهیافتی جدید و کاملاً متفاوت از بقیه پژوهش ها به دنبال بررسی نقش مدیریت پسماند و عوامل مؤثر آن به منظور توسعه سکونتگاه های روستایی در ابعاد محیط زیستی، اقتصادی و اجتماعی در جنوب غرب کشور پرداخته است. پژوهش حاضر برای رسیدن به هدف ذکرشده از روش شناسی بر مبنای ماهیت روش، توصیفی – تحلیلی (همبستگی) و ازلحاظ هدف کاربردی از طریق شیوه مطالعه کتابخانه ای- اسنادی و پیمایشی برای پاسخ گویی به سوالات پژوهش در منطقه روستایی بخش خانمیرزا بهره گرفته است. تعداد 300 سرپرست خانوار روستایی در 34 روستا به عنوان نمونه با بهره گیری از روش نمونه گیری تصادفی (خانوارهای روستایی) از طریق فرمول کوکران محاسبه شد. داده ها و اطلاعات پژوهش از طریق پرسشنامه ای گردآوری شد و از روش های آماری (میانگین، مدل تحلیل عاملی و آزمون همبستگی پیرسون) در نرم افزار SPSS استفاده گردید. به طوری که نتایج حاصله از تحلیل شاخص های یازده گانه مدیریت پسماند نشان داد که شاخص های مربوط رضایت مندی از سکونت در روستا و حفظ تنوع زیستی در روستا به ترتیب با مقادیر10.73، 9.12 و 8.60 درصد بیشترین تأثیرگذاری و کمترین میزان تأثیرگذاری شاخص های مربوط به رشد محصولات زراعی، تولید بیوکمپوست خانگی و تولید انرژی با مقادیر میانگین 5.62، 5.78 و 0.098- درصد، سه رتبه آخر را به خود اختصاص دادند. همچنین نتایج به دست آمده مرتبط با مقدار آماره 0.999 شاخص های یازده گانه مدیریت پسماند نشان داد که رابطه مستقیم و معنی داری بین مدیریت پسماند و توسعه سکونتگاه های روستایی بخش خانمیرزا وجود دارد.

کلیدواژه ها:

پسماند روستایی ، مدیریت پسماند ، توسعه سکونتگاه های روستایی ، بخش خانمیرزا