بررسی طرح ارسی در خانه های قاجاری تبریز موردپژوهی: خانه های سلماسی و مشروطه

ارسی یکی از عناصر و تزئینات وابسته به معماری، به عنوان نمونه والای هنر سنتی در معماری ایرانی جایگاه ویژه ای داشته است. این دست ساخته های اصیل، یادگاری از روزگاران گذشته و الهام گرفته از طرحهای اسلیمی و هندسی در حال حاضر بهدلایل مختلف ازجمله نفوذ معماری غرب، کمرنگ شدن عناصر سنتی و فقدان اساتید برجسته دیروز این هنر دیگر ساخته نمی شوند؛ اما در خانه های برجای مانده از گذشته وجود دارد و زیباتر و بااهمیت تر از آن است که از یادها فراموش شود. ارسی ها طرح های خاص دارند. در این میان در و پنجره های خانه های قاجاری تبریز با تزئینات خاص با دارا بودن طرح های اسلیمی از اهمیت فوق العاده ای برخوردارند . هدف ا ین مقاله آنالیز و تحلیل طرح و نقش ارسی های به کاررفته در خانه های قاجاری تبریز و شناخت ارزش های معنوی و هویت اصیل تمدن ایرانی است. این پژوهش با روش تحقیق توصیفی - تحلیلی بر اساس مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به واکاوی ارسی های خانه های سلماسی و مشروطه تبریز پرداخته است. در این راستا طرح و ن قوش در ارسی های این خانه ها مطالعه و بررسی شده است. خانه های مذکور با توجه به غنای طرح موردمطالعه قرارگرفته اند. نتایج پژوهش حاکی از این است که اهمیت ارسی ها نه تنها به عملکرد بلکه به طرح و نقش های به کاررفته در آن بستگی دارد و طرح و نقش ارسی های خانه های دوره قاجار تبریز، با هنرهای رایج در این دوره تطابق داشته و با طرح و جلوه ای خاص و منحصربه فرد به تجلی رسیده است.

کلیدواژه ها:

ارسی ، هنر سنتی ، طرح ، نقوش تزئینی ، خانه های قاجاری تبریز