بررسی میزان تاثیر اقدامات آبخیزداری در افزایش عمر مفید سدهای کشور

با اجرای طرحهای آبخیزداری میتوان بخشی از رسوبات ناشی از فرسایش خاک را کنترل و عمر مفید سدها را افزایش داد . در ایران طی چهار دهه گذشته طرحهای آبخیزداری درسطح 9/6 میلیون هکتار از حوزه های آبخیز اجرا شده که 2/6 میلیون هکتار آن در حوزه های آبخیز سدها بوده است . این عملیات باعث شده که سالانه حدود ۵ میلیون متر مکعب ازرسوبات ورودی به مخازن سدها کاسته شود . علی رغم این متوسط رسوبدهی حوزه های آبخیز سدهای احداث شده ودر حال احداث حدود ۲۳۶ میلیون مترمکعب درسال است . این امر بیانگر آن است که میزان تأثیر فعالیتهای آبخیزداری بر روی شاخص های تخریب نسبتا " ناچیز و حدود ۲ تا ۳ درصد بوده است درصورتیکه نتایج تحقیقات بین المللی نشانگرآن است که با اجرای عملیات اصولی آبخیزداری میتوان تا حدود ۴۰ درصد از رسوبات را کنترل و به همان نسبت بر عمر مفید سدها افزود که برای تحقق آن باید بینش حاکم بر مدیریت حوزه های آبخیز ، روشهای اجرایی و نظارتی بطور اساسی متحول گردد و سمت وسوی آ ن درجهت مدیریت جامع و هماهنگ با تکیه بر استفاده بهینه ازپتانسیل ها و ظرفیت های مجموعه دستگاههای اجرایی مرتبط قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

آبخیزداری ، حفاظت خاک ، حوزه آبخیز ، رسوب ، شاخص های تخریب ، بیولوژیکی ، بیومکانیکی