برنامه ریزی توسعه منابع آب و برق، طرح های برق آبی زنجیره ای جنوب کشور و چالش های پیش رو

در دهه اخیر، طرحهای برق آبی در کشور مورد توجه بیشتری قرار گرفته اند. سرمایه گذاریهای کلان ارزی و ریالی و صرف وقت زیاد می طلبد که روی این طرحها کنکاش بیشتری صورت پذیرد. برنامه ریزی منابع آب و طرحهای برق آبی زنجیره ای یک از پیچیده ترین کارهای مهندسی است . توجیه پذیری ممکن است بدلیل سیاسی،اجتماعی،فرهنگی ،نظامی و یا اقتصادی صورت پذیرد. طرحها با توجیهی که بخواهند اجرا شوند از توجیه فنی مبرا نخواهند بود. در مقایسه گزینه ها توجیه مطلق اقتصادی ضرورت دارد. در توجیه پذیریها و مقایسات گزینه ها هم مسائل فنی مطرح می باشند و هم مسائل اقتصادی در مرداد ماه سال 78 در مقاله ای تحت عنوان کلیه چالشهای فنی مرتب بر برنامه ریزی طرح های برق آبی آبی زنجیره ای جنوب کشور مطرح و مورد بررسی قرار گرفت.این مقاله در بولتین شماره 39 کمیسیون آب و برخی مجلات دیگر مثل اساس به چاپ رسید. مقاله حاضر بیشتر به چالشهای اقتصادی این طرحها می پردازد. مطالبی که در این مقاله مورد توجه قرار گرفته اند عبارتند از توجیه پذیری طرحها و عوامل موثر در این ارتباط-توجیهات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و غیره-تاثیر روشها و سیاستگذاریها روی توجیه پذیری و اقتصاد طرحها -تشریح روشها و عوامل موثر در ارزیابی اقتصادی طرحها-بررسی نرخ تسعیر-نرخ سوخت- عمر تجهیزات-نرخهای هزینه های جار مثل بهره برداری، تعمیر و نگهداری و غیره-توجه به هزینه هائیکه کمتر مورد توجه قرار گرفته اند مثل هزینه های انتقال نیرو-هزینه ها و درآمدهای ناشی از شرایط بهره برداری-زمان ساخت و هزینه های مربوط به جریان پرداختها در طرح های طویل المدت دوران ساخت-ضریب تولید بهینه و سایر پارامترهای تاثیرگذار دیگر روی ارزیابی اقتصادی طرحها.

کلیدواژه ها:

توجیهات سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی ، نظامی ، گزینه های مقایسه ای و توجیه مطلق اقتصادی ، شفافیت نرخها و شاخص های هزینه ، سیاستگذاریها و روشهای اجرایی ، بیع متقابل ، فرآیند ساخت داخل در کشور ، افزایش درآمد در مقابل افزایش سرمایه گذاری ، چالش های آماری