نقش مهندسی ارزش در بهبود بهره برداری و نگهداری از سد و تاسیسات وابسته

مهندسی ارزش در تامین اهداف کاهش هزینه ها، افزایش ارزش و بهبود کیفیت، صرفه جویی در زمان اجرای طرح و استفاده بهینه و موثر از منابع بکارمی رود. به عبارتی مهندسی ارزش رویکردی است گروهی، نظامند، کارکرد گرا و دارای کاربرد حرفه ای که برای ارزیابی و بهبود ارزش یک محصول، طراحی یک سیستم و یا اجرای پروژه های صنعتی، عمرانی و خدماتی به کار گرفته می شود. هر کجا با سه مقوله اساسی هزینه، زمان و کیفیت سر و کار داشته باشیم، یا به عبارت دیگر هر وقت دنبال کسب ارزش بیشتر و صرف هزینه کمتر در زمان کوتاهتر هستیم متدولوژی مهندسی ارزش می تواند به کمک ما بیاید. یکی از رمزهای موفقیت مهندسی ارزش انجام کار سیستمی است، سیستمی که با هدف مشترک و با تخصص های مختلف کارکردهای یک پروژه یا محصول را بررسی می کند و با روش خلاقانه، جایگزینی کم هزینه برای آن پیشنهاد می دهد. اگر تاریخچه تکوین یک سد بررسی شود سه مرحله مهم و مشخص قابل تفکیک خواهد بود، مرحله طراحی، ساخت و بهره برداری، امروزه مراحل طراحی و ساخت سدها حتی در کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال توسعه نیز دارای ضوابط، استانداردها و سیستم های اجرایی مشخصی تبیین شده است که هر یک از مراحل طراحی و ساخت مطابق با آن سیستم ها طراحی و اجرا می گردد. اما دوران بهره برداری سدها علیرغم افزایش سدهای به بهره برداری رسیده، نیازها و بایدهای آن کمتر مورد توجه و عمل قرار گرفته است، به منظور آگاهی بیشتر دست اندرکاران کادر و مدیریت بهره برداری سدهای کشور رعایت استانداردها و.... ضوابط خاص بهره برداری در طول دوران بهره برداری کم اهمیت تر از مراحل مطالعه طراحی ساخت سدها نبوده، لذا جهت بهره برداری بهینه دراز مدت از سدها، کاهش هزینه ها و افزایش کنترل کیفیت به منظور اطمینان از ایمنی و پایداری سدها داشتن روش های بهره برداری فنی و تخصصی در تحقق اهداف نهایی سدها نقش بسزایی دارد. مقاله حاضر ضمن تاکید بر لزوم بکارگیری فن مهندسی ارزش در بخش مدیریت اجرایی و کنترل کیفیت، به کاربرد آن در بهینه کردن بهره برداری و نگهداری از سد و تاسیسات وابسته نیز اشاره می نماید.