انتخاب و به روز رسانی کلاس حفاری و نگهداری مطابق شرایط زمین (مطالعه موردی تونل سبزکوه )

به طور کلی انجام مطالعات زمین شناسی و ژئوتکنیک پیش از حفاری تونل برای تضمین ایمنی ضروری است همچنین این مطالعات باید طی حفاری تونل ادامه یابد چراکه شرایط زمین در حالی که تونل در دست ساخت است به طور غیر منتظره می تواند تغییر کند. پایداری تونل یکی از مشائل اصلی در حفاری تونل در زمین های نرم و آبرفتی به منظور حفظ فرایند ساخت پایدار و اجتناب از ریزش های موضعی است. انتخاب یک روش حفاری مناسب متاثر از مطالعات زمین شناسی و ژئوتکنیم و استفاده جامع و مناسب از این اطلاعات در طراحی تونل است این مقاله یک مطالعه موردی از سازوکارهای ناپایداری و مراحل حفاری و بازبینی قسمت کوتاهی از تونل سبزکوه (نزدیک به 200 متر) به عنوان بخشی از 11 کیلومتر تونل انتقال آب در جنوب غربی ایران است. گام حفاری 1/5 متر بدون اجرای سیستم نگهداری در حفاری تونل سبزکوه باعث بسیاری از مشکلات شد. بنابراین برای غلبه بر شرایط پیچیده زمین و ریزش تونل روش حفاری از تمام مقطع به حفاری مرحله ای تغییر پیدا کرد. در فرایند ساخت تونل سبزکوه مدل ژئوتکنیکی به طور مستقل و بدون توجه به مدل زمین شناسی ، برنامه ریزی اجرا و تحلیل شد . عدم برقراری ارتباط منطقی بین این دو مدل همچنین پیچیدگی شرایط زمین و عدم قطعیت ها ، اطلاعات نامناسبی را در اختیار طراحان قرار داد. پس از ناکارامدی روش حفاری اولیه با بهره گیری از تجربیات مشابه، یک پایگاه داده به منظور جمع آوری داده های به دست آمده از مطالعات میدانی و مطالعات حین ساخت در این ناحیه ایجاد شد. از این پتانسیل با بهره گیری جامع و کامل از این داده ها به منظور بازنگری در فرایند ساخت تونل استفاده شد. ویژگی اصلی این سیستم توانایی به روز رسانی داده های اضافی جمع آوری شده در طی فرایند ساخت بود. نتایج بازنگری حاکی از مدل زمین شناسی پیچیدگی در منطقه بود که شناسایی تحلیل و رفتار سنجی مداوم و مستمر حرکت توده خاک پیرامونی را برای دستیابی به اقتصادی ترین و پایدار ترین روش حفاری و نگهداری در شرایط مواجهه با وضعیت های متفاوت تونل ضروری می دانست. بنابراین روش حفاری مرحله ای به دلیل انعطاف پذیری و کارآمدی آن با شرایط ساختگاه تونل انتخاب شد این مقاله به بررسی برخی از چالش های ژئوتکنیکی کلیدی در طراحی تونل از جمله شرایط زمین انتخاب پارامترهای طراحی مناسب و ارزیابی حفاری و مراحل نصب سیستم نگهداری بر اساس رفتارنگاری و تجزیه و تحلیل رفتار زمین طی ساخت بحث می کند.این مطالعه موردی یک بار دیگر اهمیت تشخیص زودهنگام یا پیشبینی مناطق با پتانسیل بالای خرابی (از طریق حفاری گمانه پیش رو و رفتار نگاری) در تونل را به ویژه در زمین های مختلط یا مشکل دار با لایه های متناوب ، گسل ها و مناطق با فشار موضعی آب بالا نشان می دهد از انجا که به روش های تشخیص مکانیکی نمی توان به طور کامل اعتماد کرد استفاده از پرسنل با تجربه با اتکا به پیش بینی و برخورد موثر با مسکلاتی همچون ناپایداری ، بی درنگ بهترین تضمین برای تکمیل موفقیت آمیز یک پروژه تونلزنی است.

کلیدواژه ها:

مدل زمین شناسی ، به روز رسانی ، ریزش ، حفاری مرحله ای ، رفتار نگاری