تاملی بر مناطق متاثر از پدیده گردوغبار در کشور از منظر مسائل انسانی و جمعیتی

در مقیاس جهانی امروزه توجه زیادی به تاثیرات روان شناختی مخاطرات طبیعی و ابعاد انسانی آن می شود و تحلیل گران جمعیت امروزه با ارائه شاخص ها و ارزیابی داد ههای جمعیتی، سهم عمد های در امر توسعه به عهده دارند. یکی از را ههای شناخت مناطق گسترش گردوغبار مطالع هی کمی و کیفی جمعیت و بررسی شاخص های جمعیتی و اجتماعی منطقه است، زیرا اعتقاد بر این است که هر گونه پیشرفت و توسعه ی اقتصادی اجتماعی در هر منطقه منوط به کم و کیف جمعیت در آن محدوده است. الگوی توزیع جمعیت و اسکان در کشور و استا نها وبررسی مسائل جمعیتی از موضوع های قابل توجه و بررسی در برنامه ها و سیاستگذاری های مرتبط با محیط زیست بشمار می اید. به طوریکه هر گونه برنامه ریزی در حوزه های مختلف ب هطور عام و در حوزه محیط زیست ب هطور خاص باید به تبعیت از این موضوعات صورت گیرد و سیاس تها و برنام هها باید با واقعیات موجود جامعه منطبق باشد، در غیر این صورت پیشبرد بسیاری از سیاست ها و برنامه ها با موانع جدی مواجه خواهند شد. در صورتی که هدف نهایی از مطالعات و پزوهش در حوزه فرسایش بادی یافتن بهترین شیوه مهاربرای ابقا و پایداری جمعیت انسانی در گستره آب و خاک باشد ناگزیر شناخت نسبتاً کاملتری از جمعیت انسانی و تحولات ان ضروری است. از طرفی ارزیابی مخاطرات طبیعی مستلزم شناسایی فنی، پیشینه تاریخی جمعیت متاثر و ارزیابی پیامدهای انهاست.آنچه مسلم است سالانه قریب به میلیونها نفر از جمعیت کشور در معرض خط فرسایش بادی و گرد و غبار قرار دارند .بسیاری از سازمانها ونهادهای درگیر به دنبال تهیه اطلاعات لازم برای تصمیم گیری صحیح و افزایش آگاهی مردم هستند. در این مطالعه ابتدا قلمرو سرزمینی کشور بر پایه نظرات کارشناسی به سه خوشه و یا کلان منطقه تقسیم شد و سپس با استفاده از داده های حوزه های آماری سرشماری سال 1375 و سایر داده های مورد نیاز ،نسبت به برآورد مقادیرو اندازه کمی شاخصهای و متغیرهایی همچون توزیع تعداد مناطق شهری و روستایی ، تراکم نسبی جمعیت ، قابلیت اراضی موجود مناطق شامل سطح جنگل ها، سطح مراتع، سطح پدیده های بیابانی، سطح اراضی کشاورزی، تعداد جمعیت ، نرخ رشد جمعیت شهری 85-75 نرخ رشد جمعیت روستایی 85-75 شاخص توسعه انسانی مناطق ( تلفیق سه شاخص سطح درآمد، سطح سواد و امید به زندگی ) ،آبادیهای خالی از سکنه ، نرخ بیکاری ، درصدنرخ باسوادی، درصد شاغلین ، توزیع شاغلان بخشهای مختلف اقتصادی (بخش کشاورزی، بخش صنعت و بخش خدمات و بازرگانی) به تفکیکمناطق مورد نظر و تجزیه و تحلیل آنهااقدام شد

کلیدواژه ها:

مناطق تحت تاثیر گردوغبار ، شاخصای جمعیتی ، شاخص توسعه انسانی