مدل سازی نحوه پراکنش ذرات معلق شهر قم با استفاده از نرم افزارAERMOD

ذرات معلق ریز از مهم ترین مشکلات آلودگی هوا در شهرهای کویری ایران به خصوص در سال های اخیر است. شهر قم از نظر آلودگی به این آلاینده، در مقام ششم قرار دارد. هدف از این پژوهش، اندازه گیری ذرات ریز معلق در شهر قم با هدف پیدا کردن راهکاری برای کاهش این آلودگی است. به این منظور، با توجه به مطالعات پیشین آلودگی هوای شهر قم و همچنین عناصر جوی تاثیرگذار بر روی آلودگی هوا شامل دما، باد، رطوبت نسبی و غیره، موقعیت صنایع مهم و تاثیرگذار در آلودگی شهر قم مانند نیروگاه برق و کوره های آجرپزی، مناطق ترافیکی و پر رفت وآمد مشخص و درنهایت، 13 ایستگاه در نقاط مختلف شهر انتخاب گردید. سپس، میزان ذرات معلق ریز در 13 ایستگاه مذکور با استفاده از دستگاه Testo 350 اندازه گیری شد. همچنین، در دو بازه زمانی فصل سرد و فصل گرم، مدل سازی آلودگی هوا با نرم افزار AERMOD انجام شد. در ابتدا میانگین این آلاینده در هرماه، محاسبه و سپس متوسطی برای آن انتخاب گردید. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد، با توجه به 13 ایستگاه انتخابی، به طور میانگین میزان ذرات معلق در فصل بهار، روند خاصی را ندارد و در فصل پاییز مقدار این ذرات به طور میانگین، 11 تا 21 میکروگرم بر مترمکعب در ایستگاه های مذکور، است؛ که بالاترین میزان آن 24 میکروگرم بر مترمکعب اندازه گیری شد. حداکثر غلظت ذرات معلق در محدوده پردیسان، جمکران و مرکز شهر (حرم مطهر حضرت معصومه (س)) مشاهده گردید که دلیل آن وجود کوره های آجرپزی و گچ پزی و نیز وجود اراضی بایر و کوه های نمکی در طرف غربی شهر است.

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، ذرات ریز معلق ، شهر قم ، مدل سازی