اثر قرق و چرای دام بر ذخایر گونه ای بانک بذر خاک در مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان

درک اثر تغییرات محیطی مرتبط با چرا بر روی بانک بذر به منظور حفاظت، مدیریت چرا و اهداف احیاء بسیار با اهمیت است. این مطالعه در مراتع چهارباغ استان گلستان انجام شده و نمونه گیری بانک بذر خاک قبل از فصل رویش و پس از گذراندن یک دوره سرما صورت گرفت. در داخل قرق 3 ترانسکت و در خارج از قرق نیز 6 ترانسکت به طول 200 متر مستقر گردید و بر روی هر ترانسکت تعداد 10 پلات یک متر مربعی انداخته شد. در داخل هر پلات دو نمونه خاک از دو عمق صفر تا 5 و 5 تا 10 سانتی متری برداشت شد. نهایتا نمونه های هر عمق در ظروف پلاستیکی کشت و به گلخانه انتقال یافتند. در طول این مدت بذر های جوانه زده درون هر ظرف در گلخانه شمارش و شناسایی شدند. تعداد 28 گونه متعلق به 15 تیره گیاهی در بانک بذر خاک دو منطقه قرق و چرا شده شناسایی شد. از بین تیره های حاضر در فلور بانک بذر این منطقه تیره کاسنی (Compositae)، گلسرخ (Rosaceae)، روناس (Rubiaceae) و تیره گندمیان (Gramineae) جزو تیره های غالب منطقه قرق بودند. در منطقه خارج قرق نیز تیره های کاسنی (Compositae)، گندمیان (Gramineae)، گلسرخ (Rosaceae) و روناس (Rubiaceae) به ترتیب 95/30، 77/28، 93/14 و 81/6 درصد از کل بانک بذر منطقه خارج قرق را تشکیل دادند. از میان سایر گروه های کارکردی نیز همی کریپتوفیت ها، پهن برگان علفی و چندساله ها در دو منطقه قرق و خارج قرق غالب بودند. نتایج حاصل از آنالیز RDA به منظور ارزیابی اثر عمق خاک بر تراکم بذر جمعیت گونه ها در بانک بذر خاک کل منطقه نشان داد که اختلاف معنی داری بین دو عمق وجود ندارد به عبارت دیگرعمق بر بانک بذر خاک کل گونه ها در کل منطقه اثر معنی دار نداشته است.

کلیدواژه ها:

بانک بذر ، گروه های کارکردی ، چرای دام ، قرق ، مراتع چهارباغ