آفت زدایی محصولات کشاورزی پس از برداشت به وسیله پرتوهای یونیزان بجای مبارزه ی شیمیایی

یکی از چالش های اساسی بخش کشاورزی این است که هر ساله مقادیر زیادی از محصولات کشاورزی در مراحل پس از برداشت و تا قبل از مصرف، به لحاظ کمی و کیفی دچار آسیب می شود. گذشته از آفات و حشرات، عوامل دیگری نیز می توانند موجب فساد و تخریب محصول طی مدت انبارداری گردند. آفات و عوامل بیماری زای گیاهی نقش منفی خود را پس از برداشت به صورت تخریب و فساد بروز داده و سبب افت کمی و کیفی محصولات کشاورزی می شوند. طی سالیان متمادی در راستای کنترل عوامل فساد، روش های متعددی پایه گذاری و اجرا شده است . طی سالیان نسبتا طولانیاستفاده از مواد شیمیایی خصوصا ترکیبات تدخینی نظیر متیل بروماید به عنوان مناسب ترین روش انبارداری و قرنطینه محصولات کشاورزی مطرح بود اما بررسی های دهه های اخیر دانشمندان نشان داد که کاربرد مواد شیمیایی علاوه بر خطرات زیست محیطی موجب بیماری های متعدد در مصرف کنندگان به دلیل انتقال باقیمانده سم به بدن آنها خواهد شد . کاربرد پرتوهای یونیزان از جمله گاما، ایکس و الکترون، به عنوان روشی جدید در راستای حفظ و نگهداری محصولات کشاورزی از حدود سی و پنج سال قبل مطرح گردیده است. پرتودهی محصولات کشاورزی به معنای قرار گرفتن آن ها درمقابل اشعه و جذب دوز معینی از امواج الکترومغناطیس ایکس و گاما یا ذرات پرانرژی الکترون می باشد . در طول چهار دهه اخیر، تاثیر پرتوتابی بر حفظ کیفیت همه انواع مواد غذایی مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته و محدودیت های کاربرد این تکنیک مشخص شده است. هم اکنون دامنه تحقیقات در زمینه توسعه پرتو تابی محصولات کشاورزی 70 کشور جهان را تحت پوشش قرار داده است. در این پژوهش سعی شده است آفت زدایی محصولات کشاورزی پس از برداشت به وسیله پرتوهای یونیزان خصوصااشعه گاما بجای مبارزه ی شیمیایی معرفی و برخی کاربردهای عملی آن ارائه گردد

کلیدواژه ها:

هسته ای ، پرتوتابی گاما ، پرتوهای یونیزان ، آفت زدایی ، پس از برداشت