واکاوی مفهوم سکونت از منظر اسلام در محله سنتی ایرانی

انسان و فضایی که او را در بر گرفته به طور متقابل بر هم تأثیر گذارند، فضا می تواند تک تک اعمال، رفتار، اعتقاد و آرمان های انسان را شکل دهد. می تواند موجب سعادت یا شقاوت ا و شود، اولین فضایی که از بدو تولد تا مرگ، انسان را در بر می گیرد خانه اوست. نیاز به سکونت بعد از آب و ه وا و غذای سالم از مهم ترین نیازهای آدمی است. همانطور که اسلام متناسب با جسم او تعدادی از غذاها را پاک و حلال و تعدادی دیگر را حرام دانسته است. مسکن نیز باید دارای مشخصات و ویژگی هایی متناسب با شأن آدمیت باشد. با در نظر گرفتن اینکه محله های سنتی در مقایسه با محله های معاصر دارای پایداری و رضایت بیشتر ساکنین در طول زمان بوده اند، در این مقاله محله های سنتی به منظور دستیابی به معیارها و ارزش های شکل دهنده ی مفهوم سکونت از منظر اسلام مورد بررسی قرار گرفته اند، تا با به کارگیری این اصول در محله های معاصر این مفهوم زنده تر شود. این ن وشته از گونه پژوهش های استدلال- منطقی و بررسی تطبیقی نظریات و دیدگاه ها است، با بررسی محله سبز مشهد به عنوان نمونه ای از محله های سنتی در گرگان به بررسی مفهوم سکونت در آن پرداخته شده است. در پایان اصول و معیارهایی مانند رعایت سلسله مراتب، حریم و حجاب و خلوت و ... در جدولی ارائه شده است که با توجه به ارزش گذاری فضاها و فعالیت هایی که در آنها انجام می شود و قرابت های آنها با فضاهای مجاور شکل گرفته و قلمرو ها و محدوده ها را تمیز می کند تا آرامش و امنیت ساکنین که در بر گیرنده ی مفهوم سکونت است فراهم شود.

کلیدواژه ها:

سکونت ، مسکن ، ویژگی های محله سنتی ، دیدگاه اسلام ، محله سبز مشهد