مراقبت های ویژه بیماران سرطانی پایان عمر در منزل

سرطان به عنوان دومین علت مرگ میر در کشور شناخته شده آمارها نشان می دهند سالانه در حدود 40 هزار مبتلا بهسرطان در ایران فوت می شوند. طب تسکینی یکی از ارکان چهارگانه برنامه جامع کنترل سرطان کشور می باشد که در کنار تیمدرمان، بر کنترل درد علایم بیماری به ویژه در بیماران ترمینال تمرکز دارد.از شهریور ماه 1396 تا پایان شهریور ماه 1397 ،تعداد 760 بیمار در کلینیک طب تسکینی بیمارستان فیروزگر تهرانپذیرش شدند که از این تعداد 380 بیمار تحت مراقبت های ویژه در منزل قرار گرفتند. این بیماران مبتلا به انواع سرطانهای پیشرفتهبودند که از سوی پزشکان انکولوژیست در ده بیمارستان تهران شامل بیمارستانهای امام خمینی، ولیعصر، شریعتی امام حسین،شهدای تجریش، فیرزگر، حضرت رسول، طالقانی، هفت تیر سینا، با معرفی نامه کتبی به بخش طب تسکینی بیمارستان فیروزگرتهران ارجاع شده بودند. 95 درصد این بیماران غیر قابل علاج بوده یا متاستازهای ارگانی منتشر داشتند. از این تعداد 118 نفر ازبیماران نیاز به به مراقبت های ویژه (ICU )داشتند که 87 درصد از این افراد نیازمند مراقبت های ویژه در منزل home at ICUتشخیص داده شدند. لازم به ذکراست که از این تعداد 71 نفر در منزل خودشان فوت شدند. این بیماران رضایت کامل برای بستریشدن در منزل داشتند.نحوه ارجاع انتخاب بیماران بر اساس معرفی نامه از انکولوژیست هایی است که شناخت کافی از فعالیتهای بخش طبتسکینی دارند. بدین نحو که بیمار یا همراه بیمار توسط انکولوژیست به بخش طب تسکینی ارجاع داده می شود. پزشک طب تسکینیبا همراهی یک انکولوژیست، بیمار را ارزیابی نموده بعد از تایید اینکه بیمار وارد فاز انتهایی شده، نخست Care Family انجام می شود پس از توجیه اعضای خانواده همراه بیمار، روند بستری بیمار در منزل صورت می پذیرد. به عبارت دیگر تخت بیمارستانیبه منزل بیمار انتقال می یابد. درصورت نداشتن امکانات بستری در منزل، بیمار، خدمات مراقبتی را در نزدیک ترین بیمارستان به محلسکونت خود که غیر آموزشی غیر دانشگاهی است، دریافت می نماید.سرویس مراقبت در منزل به صورت رایگان متشکل از یک گروه شامل مختصص سرطان (انکولوژیست)، متخصص داخلی،پزشک عمومی پرستار فیزیوتراپ، روانشناس، مددکار روحانی که هر کدام دوره های طب تسکینی را دیده اند می باشد. تمهیداتبستری در منزل، ارتباط تلفنی حتی اینترنتی بصورت کامل از نظر زمانی (24 -7-30-365 )فراهم بیماران پس از ارزیابی نسبت بهمراقبت های تسکینی درمانی تریاژ می شوند. به جز خدمات فوق،تجهیزات پزشکی اعم از تخت بستری، ساکشن، دستگاه اکسیژنساز، تشک مواج، ویلچر، واکر ... به صورت امانی در اختیار بیمار قرار داده می شود.بیمارانی که در بخش طب تسکنیی پذیرش می شوند تحت پوشش مراقبت های طب تسکینی قرار می گیرند که واجدمعیارهای ذیل باشند:1 -ابتلا به سرطان غیر قابل علاج با نظر پزشک معالج2 -وجود متاستازهای پیشرفته3 -نارسایی ارگانهای حیاتی بیمار در اثر بیماری یا عوارض درمان4 -پیشرونده برگشت ناپذیر بودن بیماری5 -نارسایی برگشت ناپذیر ارگان های حیاتی مانند کلیه، کبد، مغز استخوان مغز6 -رضایتمندی بیمار خانواده بیمارهدف اصلی این پروژه آن است که حقوق بیمار خانواده او به ویژه کرامت انسانی بیمار حفظ شود، کیفت زندگی بیماربه خصوص درروزهای پایانی عمر ارتقاء یابد، به صورتی که بیمار تا زمانی که زنده است، خوب زندگی کند با کنترل درد با سایر علایمبیمار، رضایتمندی بیمار خانواده او فراهم شود نیز به حق بیمار در انتخاب محل فوت احترام گذاشته شود. (شایان ذکر است، کلیهبیماران فوت شده در این مطالعه، محل فوت خود را بصورت آگاهانه انتخاب کرده اند). کاهش هزینه های بیمار خانواده، بیمه ها ونظام سلامت از دیگر اهداف این طرح است که این امر از طریق ارجاع بیماران به اورژانس ها آزاد سازی تخت های بیمارستانی وتخت آی سی یو، جلوگیری از آزمایش ها اقدامات درمانی تخصصی فوق تخصصی بی نتیجه بی فایده، انجام می شود. به علاوه،این امر امکان دسترسی بیماران علاج پذیر به خدمات درمانی مراقبتی را بیش از پیش تسهیل می نماید. همچنین وقوع مرگ بیماردر خانه موجب کاهش آمار مرگ میر در بیمارستان های آموزشی دانشگاهی خواهد شد.تقدیر تشکر: ارایه دهندگان این سخنرانی مراتب قدردانی تشکر خود را از کارگروه طب تسکینی بیمارستان فیروزگر تهران ابرازمی دارند.