بررسی بیوتوپهای درون شهری از دیدگاه مدیریت در جهت توسعه پایدار (مطالعه موردی شهر همدان)

امروزه با تراکم جمعیت شهری و پیچیده شدن مسائل زیست محیطی و شکستن تعادل زیست محیطی بصورت بسیار حاد نه تنها یک نگرانی ملی که دغدغه جهانی شده است. آنچه می تواند اثرات ناگوار شهرنشینی را کاهش دهد و شهرها را به محیطهای نسبتا پایدار و قابل سکونت تبدیل نماید رعایت ملاحظات زیست محیطی در آنهاست. هدف از این تحقیق معرفی جایگاه و اهمیت حضور گونه های بومی و خطر انقراض آنهاه به دلیل تهاجم گونه های غیربومی در شهرهای کشور و همچنین یافتن راهکارهایی برای بوجود آمدن محیطهای مناسب برای ایجاد بالاترین درجه تنوع زیستی در شهرها به منظورمدیریت صحیح شهری است که گام مهمی در جهت رسیدن به توسعه پایدارمی باشد. منطقه موردمطالعه در قسمت مرکز شهر همدان با مساحت 142 هکتار واقع شده است روش مورد استفاده شناسایی بیوتوپ های شهری و انتخاب 120 قطعه نمونه و جمع آوری و شناسایی گونه های گیاهی و تعیین ارزش همرویی قطعات نمونه، تهیه نقشه گسترش گونه ها و تعیین تاثیر آشفتگی انسانی برروی گونه های قطعات نمونه ها و مقایسه ارزش همرویی گونه ها در ناحیه ها و تعیین نوع پراکنش گونه ها بود که در نتایج به دست آمده شامل سه گروه گونه های شهر گریز و شهردوست و شهرخنثی بودند.نتایج نشان می دهددخالت و تاثیر انسان شدیدا سبب کاهش بیوتوپ های نزدیک به طبیعی در شهر شده است و بیوتوپ های نیمه طبیعی دارای بیشترین تنوع گونه ای و بیوتوپهایی با مدیریت بسیار شدید و مداوم دارای کمترین تعدادگونه ها هستند. از نظر همرویی اثر بیوتوپ های مورد مطالعه در شهرهمدان از نوع بیوتوپهایی با تاثیرات آنتروپوژنی شدید و بسیار شدید (H6,H7) بوده که دارای گونه های کمتری هستند و بیوتوپهایی با اثرات بسیار ضعیف و کم انسانی (H2,H3) که از نظر تعداد کمترین بیوتوپ ها را شامل می شوند دارای گونه های بیشتری هستند. در پایان به راهکارهایی نیز برای مدیریت بیوتوپ ها و زیستگاه های درون شهری در جهت توسعه پایدار اشاره است.

کلیدواژه ها:

بیوتوپ ، همرویی ، آنتروپوژنی ، توسعه پایدار