مخاطرات زمین‌شناسی در تونلزنی با TBM - با مطالعه موردی در تونل بلند زاگرس

قطعه دوم تونل بلند زاگرس با طول تقریبی 26 کیلومتر با استفاده از ماشین تونلزنی سپر تلسکوپی با قطر 73/6 متر در حال حفاری است. قرارگیری تونل در زون زاگرس چین‌خورده و نیز عبور آن از میان سنگ‌های رسوبی آهکی، شیلی و ترکیبات آن و از همه مهمتر پیدایش سازندهای حاوی آب و گازهای مضر، عملیات حفاری را با چالش‌های زیادی مواجه نموده است، بطوریکه تاکنون بعد از تکمیل و ساخت حدود 25% از طول تونل، عمده مخاطرات زمین‌شناسی از جمله هجوم مقادیر زیاد آب و نشت گاز به داخل تونل، زمین چسبنده، سینه‌کار مختلط، ناپایداری سینه‌کار و دیواره تونل تجربه شده است. از اینرو، در این مقاله به بررسی مخاطرات زمین‌شناسی پیش‌روی تونل با تأکید بر نشت گاز به داخل تونل و زمین‌های چسبنده و مشکلات و راهکارهای عملی مرتبط با هریک پرداخته شده است. در شرایط زمین چسبنده که گل‌گرفتگی کله‌حفار تأخیرات زیادی را برای ماشین سبب شد، بکارگیری اصلاحات اپراتوری همچون کاهش نیروهای پیشران و افزایش سرعت چرخش کله‌حفار نتایج قابل قبولی به دنبال داشت. برای مواجهه با پی‌آمدهای گاز ورودی به تونل، ترکیبی از سایر راهکارهای پیشگیرانه و کنترلی به صورت موازی موفق نشان داده است.

کلیدواژه ها:

مخاطرات زمین‌شناسی ، TBM سپر تلسکوپی ، زمین چسبنده ، ‌ نشت گاز.