گزارش مسمومیت با آمونیاک در یک دامداری واقع در مجتمع گاوداران شیراز

مقدمه: با توجه به مصرف روز افزون اوره در جیره ی غذایی نشخوارکنندگان به علت اقتصادی بودن آن، میزان مسمومیت با اوره در دامداری ها رو به افزایش گذاشته است. عوامل ثانویه که سهم موثری دربروز مسمومیت با اوره را دارند شامل مصرف زیاد ماده مسمومیت زا پس از گرسنگی، افزودن ناگهانی اوره به جیره ای که فاقد آن بود و افزایش سرعت مصرف خوراک می باشد. افزایش میزان موادی همچون تخم کتان که دارای اوره آز می باشند باعث هیدرولیز شدن اوره به آمونیاک شده و باعث ایجاد مسمومیت با آمونیاک می شوند.روش کار: در این مطالعه یک دامداری واقع در مجتمع گاوداران شیراز با 320 راس گاو، که دارای تلفات ناگهانی 5 راس از گاوهای پرتولید در مدت زمان 1 هفته بود، مورد بررسی قرار گرفت و پس از معاینات کامل یکی از مبتلایان، علایمی همچون پرخونی مخاطات، زخم های محوطه دهانی، بی حالی و عدم توانایی در بلند شدن، کاهش اشتها و افزایش ضربان قلب مشاهده شد. همچنین علایم عصبی قبل از مرگ در حیوانات دیده می شد. پس از بررسی و مقایسه جیره ی مصرفی گاوهای پرتولید با سایر گروهها، استفاده از اوره و تخم کتان در آنها جالب توجه بود و جهت پیشگیری از تلفات، توصیه به حذفاین موارد گردید که موجب قطع تلفات شد و حیوانات مبتلا و مشکوک پس از تجویز مایع درمانی بمدت 4 روز بهبودی کامل را کسب نمودند.بحث و نتیجه گیری: مسمومیت با آمونیاک دارای علایم ذکر شده و همچنین افزایش ترشح بزاق می باشد. طبق بررسی های صورت گرفته بر روی اجزای تخم کتان، این ماده دارای آنزیم اوره آز می باشد که باعث افزایش سرعت هیدرولیز شدن اوره می شود. بنابراین اوره ی موجود در جیره ی غذایی به همراه تخم کتان حاوی اوره آز، باعث افزایش خطر مسمومیت با آمونیاک می شود. با توجه خسارات اقتصادی ناشی از مسمومیت با اوره، توصیه می شود از استفاده همزمان آن با موادی همچون تخم کتان که دارای اوره آز می باشند، پرهیز شود.

کلیدواژه ها:

مسمومیت ، آمونیاک ، گاو ، شیراز