هپاتوپاتى به علت ذخیره بیش از حد آهن در مرغ مینا : گزینه هاى درمان و رژیم غذایى

یک مرغ مینا نر 2 ساله با علایم افسردگى ، بى اشتهایى و سختى در تنفس به کلینیک دانشکده دامپزشکى شهرکرد مراجعه کرد. با معاینه فیزیکى تورم شکم همراه با آسیت ملایم و ارتوپنه پى برده شد. تغذیه این حیوان شامل برنج ، ماکارونى و دان پلت پارس بدون هیچ گونه ماده کمکى تغذیه اى دیگر بود. روش کار : رادیوگراف از محوطه ى شکمى و آزمایش خون نیز گرفته شد. در رادیوگراف بزرگ شدگى کبد ( هپاتومگالى) دیده شد. در آزمایش خون نیز کاهش پروتیین هاى خون و افزایش فعالیت آنزیم هاى کبدى مشاهده شد. با توجه به وضعیت تغذیه اى حیوان ، علایم بالینى ، آزمایشات پاراکلینیکى و رادیوگراف بیمارى ذخیره آهن همراه با لیپیدوز کبدى تشخیص داده شد و اقدامات درمانى لازم شامل تجویز دیورتیک ، سنتز مایع شکمى ، تصحیح جیره غذایى و استفاده از چاى به جاى آب به صورت یک روز در میان انجام شد. بحث و نتیجه گیرى : بیمارى ذخیره آهن از مهمترین بیمارى هاى متابولیک در مرغ مینا است که در اثر ذخیره ى آهن اضافى ( مولکول فریتین یا هموسیدرین ) عمدتا در کبد و سپس در سایر ارگان ها مثل طحال و مغزواستخوان ایجاد مى شود. علت این بیمارى هنوز دقیقا مشخص نیست و دو فرضیه عمده براى آن مطرح است : 1) ژنتیک : پرندگان میوه خوار و حشره خوار از منابع معدنى محدودى در تغذیه شان برخوردارند و به همین دلیل فیزیولوژى آن ها طورى شده است که از حداقل مواد معدنى بیشترین جذب را داشته باشند. 2)تغذیه : معمولا پرندگان در قفس میزان بالایى از آهن را به علت عدم بالانس جیره دریافت مى کنند. این بیمارى در سایر پرندگان مانند طوطى سانان و توکان ها هم دیده شده است.

کلیدواژه ها:

مرغ مینا ، بیمارى ذخیره آهن ، هپاتومگالى