هیستومورفولوژى روده کوچک چکاوک طرقه

چکاوک طرقه متعلق به راسته پرندگان گنجشک سانان مىباشند. اهمیت روده کوچک در بدن انسان، دامها و پرنده هاى اهلى از سالیان قبل مشخص شده است. بافت ریخت شناسى روده کوچک دراکثر پرندگان اهلى و تعدادى از پرندگان نیمه وحشى مطالعه شده است. مطالعه روده کوچک چکاوک طرقه مىتواند براى سایر محققان مفید باشد. براى این تحقیق 20 عدد چکاوک طرقه نر و ماده به صورت تصادفى انتخاب شدو روده کوچک آنها مورد مطالعه بافت ریخت شناسى قرار گرفت. از 3 پرنده نر و سه ماده، نمونه بافتى اخذ گردید و پس از آمادهسازى به روش معمول، با روش هماتوکسیلین و ایوزین، رنگ آمیزى گردید. نتایج ماکروسکوپى روده کوچک چکاوک طرقه نشان داد که دوازدهه از دو بازوى نزولى و صعودیتشکیل مى شود این وضعیت بازوى نزولى و صعودى شبیه یک لوپ((u شکل خمیده بود. طول بازوى صعودى کمى بیشتر از بازوى نزولى بود و پهناى ابتدا بازوى نزولى و انتهاى بازوى صعودى کمتر از سایر بخشها بود. تهى روده طویل ترین بخش روده کوچک بود و چهار حلقه تشکیل مىداد. ایلیوم بخش کوتاه و بدون حلقه روده کوچک بود. بخش اعظم ایلیوم بین دو روده کور مشاهده مىشد. از دید میکروسکوپى، دیواره هر سه قسمت روده کوچک در چکاوک طرقه از چهار لایه مخاط ، زیرمخاط ، طبقه عضلانى و سروزى تشکیل مىشد. مخاط داراى برجستگىهایى به نام کرک بود. اپیتلیوم کرکها از سلولهاى استوانه اى همراه با تعداد اندکى سلول گابلت تشکیل شده بود. پارین متشکل از بافت همبندى سست و غدد لیبرکون لولهاى منشعب بود. لایه زیرمخاط بسیار ظریف از بافت همبندى بود و ساختارى به شکل غدد برونر و فولیکول لنفاوى در آن مشاهده نمىشد. بین پارین و زیرمخاط عضله مخاطى از نوع صاف وجود داشت. لایه سروزى از خارج طبقه عضلانى را پوشش مىداد. روده کوچک در تمامى چکاوکهاى طرقه مورد مطالعه همانند سایر پرندگان از سه بخش تشکیل مى شود و از پیلور سنگدان شروع و به تقاطع روده کور و کولون خاتمه پیدا مىکند. بین دو بازو غده پانکراس قرار دارد که در همه پرندگان همچنین وضعیتى گزارش شده است. رنگ دوازده ه کرمىتا صورتى بسیار روشن دیده مى شود و سطح خارجى یکدست و صافى دارد که کاملا شبیه به ماکیان مىباشد. ایلیوم همانند ماکیان، اردک و اکثریت پرندگان از تهى روده و دوازدهه کوتاهتر هست و بر خلاف تهى روده مانند مسیرى مستقیم و بدون حلقه دارد. لایه مخاطى روده کوچک در چکاوک طرقه بر خلاف ماکیان چینهاى طولى به داخل مجرا ایجاد نمىکند.

کلیدواژه ها:

بافت ریخت شناسى ، روده کوچک ، چکاوک طرقه