در جستجوی هویت شرق

مشرق زمین مهد تمدن ها و ادیان بزرگ بوده است؛ این اعتقاد مشهوری است که در منابع متعدد تاریخی، باستان شناسی و فرهنگی به آن تصریح شده است. قلمرو جغرافیایی شرق از شمال آفریقا تا سند و از آسیای مرکزی تا اقیانوس هند را در برمی گیرد، لیکن مفهوم شرق هنوز تلقی واحدی ندارد و نقاط اشتراک ساکنان این سرزمین روشن نیست. علاوه بر این علت نظام دوقطبی و قرارگیری شرق در برابر غرب و تقسیم تمدن های جهان به دو گروه شرق و غرب نیز پاسخ مسلمی ندارد. جامعه شرق به رغم تنوع قومی، دینی، آیینی و زبانی و استقلال اجزا، دارای مفهومی واحد است که از ریشه ای مشترک میان این جوامع نشات می گیرد. کشف عناصر هویت بخش شرق و شناخت روابط آنها، نیازمند بازخوانی مفهوم شرق در قالب کل واحد فرهنگی است که مرزهای آن فراتر از محدوده جغرافیایی می رود. از آنجا که خدایان در سرزمین شرق، عناصر طبیعت هستند و آیین های موجود در طول زمان از دگردیسی باورهای آسمانی و طبیعت گر حکایت دارد، لذا ریشه مشترک مردم این سرزمین می تواند فلسفه دینی و جهان بینی ماورا زمینی آنها باشد.

کلیدواژه ها:

شرق ، هویت شرق ، شرق فرهنگی ، شرق شناسی