چالش معماری مسکونی منطقه قفقاز

از آنجا که معماری سکونت از بارزترین نمودهای زندگی انسان در شهر و به ویژه منظر یک سرزمین محسوب می شود، بررسی و پرداختن به آن می تواند تحولات و تاثیرات صورت گرفته در زندگی و جامعه آن سرزمین را مشخص کند. پژوهش صورت گرفته در زمینه خانه ها و مجتمع های مسکونی منطقه قفقاز شامل کشورهای گرجستان و ارمنستان در سال 2014 میلادی، نشان می دهد هرچند شاهد ساخت و سازهایی از ساختمان های عمومی و حکومتی در این منطقه هستیم، اما تغییر یا تحولی در ایجاد مجتمع و خانه های مسکونی مشاهده نمی شود یا بسیار کمرنگ است. بناهایی که امروزه برای سکونت مورد استفاده قرار می گیرند، محصول دوره کمونیسم است و با گذر زمان، با توجه به نیاز مردم و نحوه زندگی جدید با همان کالبد قبلی به روز شده و ملحقاتی به آن افزوده شده است. با بررسی روند تغییرات معماری مسکونی در سه دوره سنت، کمونیسم و استقلال مشخص می شود کمونیسم به عنوان یک تفکر تاثیرگذار با واردکردن معماری دستوری در حوزه سکونت، علاوه بر ایجاد زیرساخت های سکونتی، موجب ایجاد سیری یکنواخت در این معماری شده است. این دوره ضمن تامین مسکن از لحاظ کمی، تنوع سکونتی را از میان برده و ساختاری یکسان را در معماری سکونت تزریق کرده است. ادامه این شیوه پس از استقلال و حرکت به سمت جهانی سازی صرفا نمایشی، باعث شده اقدامات در این زمینه حداقلی بوده و یا تغییرات بنیادی نداشته باشد. از سوی دیگر اقتصاد نامناسب جامعه، موجب شده مردم توان ساخت خانه های جدید را نداشته باشند و تمامی این عوامل معماری سکونت منطقه قفقاز را در اغماء و سکون برده است.

کلیدواژه ها:

معماری مسکونی ، منطقه قفقاز ، سکون ، کمونیسم