بررسی آثار حذف یارانه ی نهاده های کشاورزی بر تولیدمحصولات کشاورزی منتخب در ایران

در این مطالعه با استفاده از روش تعادل عمومی قابل محاسبه و رویکرد حسابداری رشد تعادل عمومی، تاثیر حذف یارانه ی نهاده های کشاورزی کود، سم و بذر بر میزان تولید محصولات کشاورزی منتخب برای دوره ی زمانی 1386 -1350 بررسی شد. نتایج نشان داد که حذف یارانه ی بذرهای گندم و جو بر تغییرات تولید محصولات زراعی منتخب تاثیر قابل ملاحظه یی نداشته است. همچونین حذف یارانهی کودهای ازته موجب افزایش میزان تولید برنج و پنبه و کاهش میزان تولید دیگر محصولات شده، و حذف یارانه ی کودهای فسفاته باعث افزایش مقدار تولید چغندرقند، جو، ذرت، پنبه و سیب زمینی و کاهش مقدار تولید محصولات دیگر شده است. حذف یارانه ی کودهای پتاسه موجب افزایش میزان تولید چغندرقند، گندم، ذرت و سیب زمینی، و بی تاثیر بر میزان تولید جو و موجب کاهش مقدار تولید دیگر محصولات است. حذف یارانه ی سمهای علف کش موجب افزایش مقدار تولید برنج و چغندرقند و کاهش تولید دیگر محصولات، حذف یارانه ی سمهای قارچکش موجب افزایش میزان تولید برنج، چغندرقند، گندم و ذرت و کاهش میزان تولید دیگر محصولات است. حذف یارانه ی سمهای حشرهکش باعث افزایش مقدار تولید برنج، چغندر قند، گندم، ذرت و سیب زمینی، بیتاثیر بر میزان تولید جو و موجب کاهش مقدار تولید پنبه خواهد گردید. بر اساس نتایج، برای دستیابی به افزایش تولید محصولات مختلف، لازم است یارانهی بعضی نهاده ها افزایش یابد و یارانه ی بعضی نهاده ها حذف شود. این در حالی است که پرداخت یارانهی نهاده های کشاورزی به شکل کنونی (پرداخت عام یارانه) با وجود سهولت در اجرا، آثار و مشکلات گوناگونی از قبیل مصرف بیرویه و غیربهینه ی نهاده ها، قاچاق، و برخورداری کشاورزان زمیندارتر از یارانهی بیشتر را به همراه خواهد داشت. بنابر آنچه گفته شد، بازنگری در نظام پرداخت یارانه ها امری ضروری وگریز ناپذیر است.

کلیدواژه ها:

حذف یارانه ، مدل تعادل عمومی ، نهاده های کشاورزی ، تولید