بررسی آثار توزیعی سیاست های حمایتی دولت ازتولیدکنندگان گندم در استان های ایران

در ایران، طی سالهای 1368-90 سیاستهای حمایتی گوناگونی به منظور حمایت از بخش کشاورزی توسط دولت اتخاذ شده است. که ارزیابی آنها کاربردهای سیاستگذاری مهمی دارد. پژوهش پیشرو با توجه به اهمیت راهبردی محصول گندم در سبد کالاهای مصرفی خانوار ایرانی و اهمیت آن از دیدگاه سیاستگذاران و به منظور ارزیابی آثار توزیعی سیاستهای حمایتی دولت از تولیدکنندگان گندم در استانهای ایران طی برنامه های توسعه انجام شد. برای این منظور از معیارهای برآورد حمایتهای بودجهای، حمایت از قیمت بازاری و حمایت کل از تولیدکنندگان گندم در هر یک از استانهای ایران برای تعیین میزان منافعی که در پی اجرای سیاستهای حمایتی دولت از تولیدکنندگان گندم نصیب بخش تولید این محصول دراستانهای ایران در سالهای 1368-90 شده، استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان دادکه میانگین اثر مستقیم و اثرکل حمایت کل از تولیدکنندگان گندم در برنامه های اول و دوم توسعه در تمام استانهای کشور منفی بوده، و سهم حمایتهای قیمتی در حمایت کل از تولیدکنندگان گندم بیشتر از حمایت های بودجهای بوده است. بیشترین میزان حمایت از گندمکاران (اثر مستقیم) در برنامه های سوم و چهارم در استان جنوبکرمان (منطه جیرفت) با میانگینهای710 ، 1000میلیون ریال در هر هزار تن تولید و در برنامه پنجم در استان ایلام با میانگین1774 میلیون ریال در هر هزارتن می باشد. همچنین بیشترین میانگین حمایت از تولیدکنندگان، اثرکل در برنامه سوم در استان بوشهر با میزان 635، در برنامه چهارم در استان گیلان با میزان 725 و در برنامه پنجم در استان ایلام با میزان 1860میلیون ریال در هر هزار تن تولید گندم می باشد. پیشنهاد میشود میزان حمایتها با استفاده از میزان بهرهوری نهاده های یارانهای در تولید گندم در هر استان هدفمند شود.

کلیدواژه ها:

آثار توزیعی ، سیاست های حمایتی ، تولیدکنندگان گندم ، استانهای ایران