بررسی تاثیر کاه و کلش گندم بر هدررفت خاک ناشی از فرسایش شیاری در ردیف های کشت در مراحل مختلف رشد گندم دیم

کشت­زارهای دیم واقع در اراضی شیب­دار تحت انواع فرسایش آبی به ویژه فرسایش شیاری قرار دارند. شدت فرسایش شیاری در مراحل مختلف رشد گیاه تغییر پیدا می­کند. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر کاه و کلش گندم بر مقدار هدررفت خاک ناشی از فرسایش شیاری در مراحل رشد گندم دیم انجام گرفت. آزمایش صحرایی در کشت­زار دیم با شیب 10 درصد با هفت سطح کاه و کلش گندم (صفر، 25، 50، 75، 100، 125 و 150 درصد پوشش سطح) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. زمین به موازات شیب شخم زده شد و مقادیر مختلف کاه و کلش به طور جداگانه با خاک مخلوط شدند. مصرف مالچ در تیمار 100 درصد برابر با 5/0 کیلوگرم در هر متر مربع بود. شیارها[H1] یی مستقیم به­عرض 20 سانتی­متر و به طول 10 متر در سه تکرار برای هر سطح مالچ به وسیله دستگاه کشت مشابه با جویچههای کشت گندم دیم ایجاد شد. فرسایش شیاری در پنج مرحله رشد گندم (کاشت، سبز شدن، پنجه­زنی، ساقه­روی و خوشه­دهی) با استفاده از جریانی با دبی 2 لیتر بر دقیقه اندازه گیری شد. هدررفت خاک ناشی از فرسایش شیاری در تیمارهای مصرف کاه و کلش تحت تاثیر مرحله رشد گندم قرار گرفت (05/0> P). هدررفت خاک ناشی از فرسایش شیاری در تیمار 100 درصد مصرف کاه و کلش در تمام مراحل رشد کمترین بود و به طور متوسط به اندازه 79[H2]  درصد کمتر از تیمار شاهد بود. بین تیمار 100 درصد کاه و کلش گندم با سطوح بالاتر کاه و کلش (125 و 150 درصد پوشش سطح) تفاوتی معنی­دار از نظر شدت فرسایش شیاری یافت نشد. در هر هفت سطح کاه و کلش گندم مرحله سبز شدن حساس­ترین مرحله رشد بین کل مراحل رشد به فرسایش شیاری بود. این نتیجه به دلیل ضعف پوشش گیاهی و رطوبت بالای خاک در این مرحله بود. در این مرحله از رشد مصرف 100 درصد کاه و کلش معادل با 5 تن در هکتار منجر به کاهش حدود 71 درصد فرسایش شیاری (009/0 گرم بر متر مربع بر ثانیه یا 34/0 تن در هکتار در هر رخداد باران یک ساعتی) در جویچه­های کشت شد.  [H1]شیار یا نوار شیار عمق دارد. لطفا مشخص کنید. کلمه شیارکشت یا ردیف کشت درست است.  [H2]در متن انگلیسی 75% نوشته شده. کدام درست است در متن انگلیسی اصلاح شد.

کلیدواژه ها:

پوشش گیاهی ، رشد گندم ، رطوبت خاک