بررسی کارایی تحریم های یک جانبه و چندجانبه بر تجارت خارجی محصولات غیرنفتی در ایران

در این مقاله تاثیر تحریم اقتصادی بر حجم تجارت ایران با 73 شریک اصلی تجاری مورد بررسیقرار گرفته است. برای این منظور از مدل جاذبه تعدیل یافته و رهیافت داده های تلفیقی پویااستفاده شده است. برای بررسی تاثیر تحریم اقتصادی روی تجارت خارجی ایران ابتدا اثرتحریم های یک جانبه و چند جانبه روی تجارت ایران با کل شرکای تجاری بررسی شده است.نتایج نشان داده که تحریم های یک جانبه آمریکا، روی تجارت خارجی ایران تاثیر معنی دارینداشته ولی تحریم های چند جانبه تاثیر منفی و معنی داری بر تجارت خارجی ایران داشته است.به منظور بررسی فرضیه قابلیت فرار و گریز از تحریم، تاثیر تحریم اقتصادی بر حجم تجارتخارجی ایران با کشورهای ثالث در قالب مدل جداگانه ای بررسی شده است. نتایج تخمین نشانداده است که تحریم های یکجانبه تاثیر مثبت و معنی داری بر حجم تجارت ایران با کشورهایثالث داشته است. به عبارت دیگر ایران توانسته است برای مقابله با تحریم های یک جانبه آمریکااز طریق گسترش تجارت خود با کشورهای ثالث اثر تحریم آمریکا را محدود و کنترل نماید. ولیتحریم های چندجانبه تاثیر منفی و معنی داری بر حجم تجارت ایران با این کشورها داشته است.

کلیدواژه ها:

تحریم یک جانبه و چند جانبه ، تجارت خارجی ، مدل جاذبه ، داده های تابلویی