الگوی پراکنش فضایی جمعیت شته نخود Acyrthosiphon pisum و کفشدوزک های شکارگرHippodamia variegata و Coccinella septempunctata در مزارع یونجه استان همدان

الگوی پراکنش جمعیت آفات در محیط یکی از عواملی است که نه تنها بر برنامه نمونه برداری و روش تجزیه و تحلیل داده ها مؤثر است، بلکه می تواند برای اندازه گیری تراکم آفت و ، دشمنان طبیعی آن ها نیز استفاده شود. بر همین اساس در طی دو فصل زراعی 1391 و 1392، پراکنش فضایی جمعیت شته نخود، (Acyrthosiphon pisum Harris (Hem., Aphididae، و دو شکارگر مهم آن در مزارع یونجه استان همدان، (Hippodamia variegata Goeze (Col Coccinella septempunctata (Linnaeu,s 1758) ( Col.: Coccinellidae با استفاده از شاخص های پراکنش بررسی شد. برای تجزیه و تحلیل نتایج، سه روش قانون نمایی تیلور، آیوائو و نسبت واریانس به میانگین استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد پراکنش شته ومراحل مختلف کفشدوزک ها از نوع تجمعی است. براساس مقادیر (R(2 مدل آیوائو مناسب تر از مدل تیلور برای توصیف رابطه بین میانگین و واریانس بود. در بین مراحل و گونه های مورد بررسی، شته های بالغ و کفشدوزک H. variegata بزرگ ترین و کفشدوزک هفت نقطه ای کوچک ترین ضریب تیلور را نشان دادند. اطلاعات این تحقیق می تواند در طراحی برنامه های مناسب نمونه برداری برای تخمین جمعیت شته یا کفشدوزک ها و نیز برآورد پارامترهایجمعیت مفید باشد.

کلیدواژه ها:

توزیع فضایی ، قانون نمایی تیلور ، مدل رگرسیونی آیوائو