گونه شناسی ساختاری کاربندی و رسمی بندی در معماری ایران بر مبنای ساختگاه و کاربست

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 584

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CIAUJ-3-1_003

تاریخ نمایه سازی: 3 اسفند 1398

چکیده مقاله:

یکی از مباحث مهم در فهم تاریخ معماری ایران، مطالعه و دستهبندی تاق پوشها است، کاربندی و رسمی بندی، عناصر تاقی مبتنی بر الگوهای هندسی هستند که ریشه در نبوغ هندسه ترسیمی معماران ایرانی دارند . علیرغم اهمیت این عناصر تاقی، در تعاریف استادکاران و پژوهشگران از ماهیت آنها و دسته بندیهای ارایه شده، اختلاف نظر و حتی تناقضاتی وجود دارد که این امر درک مفاهیم پایه، توسعه ساختارهای جدید و نوآوری را با مشکلاتی مواجه میسازد. مسیله اصلی این پژوهش یافتن تفاوت بین کاربندی و رسمی بندی از منظر مکان اجرا و نحوه کاربستشان میباشد و هدف تحقیق شفافسازی مفاهیم کاربندی و رسمی بندی و رسیدن به یک دسته بندی جامع بر مبنای ساختگاه و نحوه کاربست آنها است. برای رسیدن به این هدف، ابتدا آرا و نظریات موجود در زمینه کاربندی و رسمی بندی مورد کنکاش قرار گرفت تا تعریف مشخصی از کاربندی و رسمی بندی ارایه گردد. سپس گونه های مختلف آنها با در نظر گرفتن مولفه های مکانی و ساختاری به دست آمدند. این پژوهش از نوع تحقیق های بنیادی نظری میباشد و ب ه روش تحلیلی توصیفی کار شده و اطلاعات لازم از طریق مطالعات میدانی، مشاهده عینی و بررسیهای کتابخانه ای جمع آوری شده اند. با توجه به این نکته که استادکاران و پژوهشگران، عناصر متشکل از باریکه تاقهای متقاطع که در قالب هندسه وتری ترسیم و اجرا می شوند را کار نامیده اند، نتایج تحقیق نشان میدهد که هر چند مولفه باربری، مهمترین وجه تمایز کارهای مختلف است، ولی استقرار کارها در پوشش اصلی یا پوشش زیرین نمیتواند ملاک تشخیص کاربندی از رسمی بندی باشد و برای تشخیص این دو از همدیگر باید مولفه های محل کاربست، خصوصیات شکلی، خصوصیات ساختاری، نقش ساختمانی و کاربرد، جنس مصالح باریکه تاقها و نقش سازه ای، لحاظ گردد . در نهایت یک دسته بندی جامع از گونه های مختلف کاربندی و رسمیبندی بر مبنای مولفه های مذکور ارایه گردید.

نویسندگان

احد نژادابراهیمی

دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی، تبریز، تبریز، ایران

یاسر شهبازی

دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی، تبریز، تبریز، ایران

امیر امجدمحمدی

کارشناس ارشد معماری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران