اثر تنش خشکی ناشی از پلی اتیلن گلایکول بر جوانه زنی و خصوصیات مورفولوژیک رازیانه و زنیان

علی رغم اهمیت تنش خشکی در مراحل اولیه رشد و استقرار گیاه، این موضوع در برنامه های اصلاحی بهعنوان معیار انتخاب نادیده گرفته شده است. بدین منظور آزمایشی در سال 1392 در آزمایشگاه تحقیقاتدانشگاه زابل به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در شش شرایط تنشاسمزی (5/ 1-، 9/ 1-، 5/ 3-، 8/ 4- و 5/ 6- بار و شاهد) و برای دو ژنوتیپ رازیانه و زنیان به اجرا درآمد.برهمکنش تیمارهای ژنوتیپ و تنش اسمزی برای کلیه صفات به جز وزن خشک گیاه چه که در سطحاحتمال 5 درصد معنی دار شده بود، در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. رازیانه نسبت به زنیان دارایدرصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه، وزن تر و خشک گیاه چه و زنیان نسبت به رازیانهدارای میانگین مدت جوانه زنی بیشتر بود. بیشترین و کمترین مقادیر صفات، به جز برای میانگین مدتجوانه زنی (در سطح 5/ 6- بار تنش و شاهد)، به ترتیب در سطح عدم تنش (شاهد) و سطح 5/ 6- بار تیمارتنش اسمزی بدست آمد. برهمکنش ژنوتیپ و تنش اسمزی نشان داد که بیشترین مقدار درصد جوانه زنی(94/67)، طول ریشه چه (10 / 7 میلی متر)، طول ساقه چه (36 / 10 میلی متر)، وزن تر و خشک گیاه چه(به ترتیب 64 / 0 و 0320 / 0 گرم) در تیمار عدم تنش (شاهد) برای رازیانه و برای صفت سرعت جوانه زنی(10/31) در زنیان حاصل شد. بیشترین میانگین مدت جوانه زنی در سطح 5/ 6- بار تیمار تنش اسمزی(9/81) برای زنیان بدست آمد. به طورکلی رازیانه نسبت به زنیان توانایی بالاتری برای جوانه زنی در تنشاسمزی داشت. صفت درصد جوانه زنی به نظر می رسد که مهم ترین صفت مربوط به جوانه زنی باشد.

کلیدواژه ها:

تنش اسمزی ، تنش خشکی ، جوانه زنی ، رازیانه ، زنیان