ارزیابى ابعاد تاب آورى در محلات منطقه 9 شهر تهران با استفاده از تکنیکTOPSIS

زمینه و هدف: شهرها نظامهای پیچیدهای هستند که نسبت به تهدیدهای طبیعی یا انسانی اسیبپذیرند. نگاهی که تاکنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته، رویکرد کاهش مخاطرات بوده است. اما امروزه جوامع در تلاش برای دستیابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع انها را به وضعیت پیش از بحران ( اولیه و عادی) فراهم سازد. در این میان تاب اوری، مفهوم جدیدی است که بیشتر در مواجهه با ناشناختهها و عدم قطعیتها به کار میرود. هدف از این مطالعه، ارزیابی و سنجش ابعاد تاباوری در محلات منطقه 9 شهر تهران معین شد. روش: برای نیل به این هدف از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر تحلیل پرسشنامه در بین کارشناسان حوزههای مختلف که مشرف بر وضع موجود محلات منطقه 9 بودهاند، بهره گرفته شد. برای سنجش محلات هشتگانه منطقه 9 تهران از لحاظ ابعاد تاباوری، از تکنیک انتروپی شانون و مدل تاپسیس استفاده شد.یافته ها: اهمیت نسبی ابعاد در هشت محله منطقه 9 شهر تهران عبارتاند از: اجتماعی 0/31، ساختاری – کالبدی 0/22، زیرساختی 0/19، اقتصادی 0/14 و نهادی 0/13 میباشد. طبق محاسبات انجام شده با استفاده از مدل تاپسیس، محله دکتر هوشیار با مقدار 0/89، استاد معین با مقدار 0/73، امامزاده عبداالله 0/66، مهراباد جنوبی 0/54، شهید دستغیب 0/38، سراسیاب مهراباد 0/33، فتح 0/32 و شمشیری 0/30 رتبهبندی شدهاند. نتایج حاصل از تحلیل اماری نشان میدهد که بعد اجتماعی در محلات منطقه 9 با وزن 0/31 دارای اهمیت نسبی بیشتری است. در ادامه براساس تکنیک رتبهبندی تاپسیس، محلات منطقه 9 تهران، رتبهبندی شدهاند که نتایج نشان میدهد محله دکتر هوشیار و استاد معین دارای وضعیت مناسبتری و محله فتح و شمشیری بدترین وضعیت را به لحاظ تاباوری در مقابل سوانح دارندنتایج: در جهت افزایش تاباوری در شهر تهران و منطقه 9 ، سرمایهگذاریهای اتی فراتر از سرمایهگذاریهای مادی و راهحلهای فنی، نیازمند توسعه سرمایههای انسانی، اجتماعی، ظرفیت نهادی و همکاری بین سازمانی است.

کلیدواژه ها:

تاب آورى ، مدیریت سوانح ، ابعاد و شاخص ها ، محلات منطقه 9 تهران