زمین شناسی، زمین شیمی و مطالعات میان بارهای سیال در رگه های کوارتزی مس-مولیبدن- طلادار قره چیلر، شمال خاور خاروانا، آذربایجان شرقی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 412

فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ECONG-10-1_008

تاریخ نمایه سازی: 1 مرداد 1397

چکیده مقاله:

رخداد معدنی قره چیلر در فاصله 70 کیلومتری شمال تبریز واقع شده است و بخشی از پهنه کانهدار ارسباران در پهنه ساختاری البرز باختری- آذربایجان محسوب میشود. کانه زایی به شکل رگهای در میزبان توده گرانودیوریت- کوارتزمونزودیوریت رخداده است. کانه های فلزی در منطقه قره چیلر شامل کالکوپیریت، پیریت، مولیبدنیت و گالن و کانی های باطله شامل کوارتز، کلسیت و آنکریت است. مهمترین بافتهای کانسنگ شامل رگه-رگه چه ای، برشی، دانه پراکنده، پرکننده فضای خالی، بازماندی و جانشینی است. چهار مرحله کانه زایی در قره چیلر قابل تشخیص است، این مراحل با رگه های کوارتز- پیریت- کالکوپیریت (مرحله اول) آغاز و به ترتیب با تشکیل رگه- رگه چه های کوارتز- مولیبدنیت- پیریت (مرحله دوم)، رگه چه های هیدروکسید آهنی طلادار (مرحله سوم) و سرانجام رگهچه های منفرد و یا دسته رگه چه های نیمه موازی تا متقاطع کوارتز- کربنات تاخیری (مرحله چهارم) ادامه یافته است. دگرسانی گرمابی به بخشهای سیلیسی، سرسیتی و کربناتی بخش های کانه دار محدود میشود. دگرسانی پروپیلیتیک در خارج از بخشهای کانه دار و دگرسانی پتاسیک به صورت محدود در منطقه رخ داده اند. مقایسه الگوی عناصر کمیاب خاکی در توده گرانودیوریت- کوارتزمونزودیوریت میزبان سالم و بدون کانه زایی، توده دگرسان شده و رگه های کوارتز کانهدار، بیانگر تهی شدگی مشخص در میزان این عناصر در توده دگرسان شده و به ویژه رگه های کانه دار است. این امر بیانگر تحرک این عناصر توسط سیالات ماگمایی- گرمابی غنی از کلر و فلویوردار است که سبب شست وشو و حمل آنها از بخشهای دگرسانی و کانه زایی شده اند. دمای همگن شدن میانبارهای سیال دو فازی موجود در کوارتزهای مراحل اول و دوم کانه زایی در محدوده دمای 532-182 درجه سانتی گراد قرار میگیرد. دمای ذوب یخ از -5/7 تا -22 درجه سانتیگراد متغیر است که منطبق بر شوری بین 9/2 تا 23/5 درصد وزنی معادل نمک طعام است. دمای همگن شدن میانبارهای سیال سه فازی نوع اول Th> Tm-h) ) و نوع دوم (Tm-h > Th) به ترتیب بین 530-197 و 375-203 درجه سانتیگراد و شوری آنها به ترتیب بین 29/5 تا 55/1 و 32/4 تا 45/6 درصد وزنی معادل نمک طعام است. روند دمای همگن شدن- شوری با ترکیبی از فرآیندهای آمیختگی همدمای سیالهای با شوری متفاوت و جوشش سازگار است. رخداد مس، مولیبدن و طلا در اثر این فرآیندها و همچنین واکنش سیال کانه دار با کمرسنگ ها صورت گرفته است. ویژگیهای زمین شناسی، ساخت و بافت کانسنگ، کانی شناسی کانسنگ، زمین شیمی و داده های میانبارهای سیال بیانگر کانه زایی رگهای مس- مولیبدن- طلا مرتبط با سیستم های مس- مولیبدن پورفیری و ذخایر طلای مرتبط با توده های نفوذی در منطقه قره چیلر است.

نویسندگان

فریبا آسیای صوفیانی

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

میرعلی اصغر مختاری

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

حسین کوهستانی

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

امیرمرتضی عظیم زاده

گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران