تاثیر تراکم کاشت و سطوح کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا در شهرستان رودسر

سابقه و هدف: دانه حبوبات به عنوان یکی از مهمترین منابع گیاهی غنی از پروتئین و دومین منبع مهم غذایی انسان بعد از غلات به شمار می رود. لوبیا در ایران از نظر سطح زیر کشت و اهمیت اقتصادی مقام اول را در بین حبوبات داراست(19). گزارش شده است که فاصله بیشتر بین بوته ها باعث می شود هر گیاه به دلیل داشتن فضای بیشتر در اطراف خود نور بیشتری را دریافت نماید و فعالیت فتوسنتزی خود را بهتر انجام دهد. کودهای شیمیایی نیتروژن دار نقش مهمی در تولیدات گیاهی ایفا می کنند. بنابراین بررسی میزان کاربرد آن ها برای هر محصول گیاهی از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف این آزمایش بررسی تاثیر فواصل مختلف کاشت و سطوح کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا در شمال ایران (شهرستان رودسر) بود. مواد و روش ها: آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان رودسر در سال 1393 انجام شد. برای کاشت از بذر توده محلی پاچ باقلا استفاده شد. کشت به صورت خشکه کاری در تاریخ 15 خردادماه انجام گرفت. عامل اصلی فاصله ثابت روی ردیف 10 سانتی متر و فاصله بین ردیف کاشت در سه سطح: (30، 40 و 50 سانتی متر به ترتیب با تراکم های بوته 33، 25 و 20 بوته در متر مربع) و عامل فرعی کود نیتروژن از منبع اوره در چهار سطح (شاهد، 30، 60 و90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بود. عملکرد و صفات وابسته به عملکرد اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج نشان که فاصله کاشت، سطوح مختلف کود نیتروژن و اثر متقابل فاصله کاشت و سطوح مختلف کود نیتروژن بر تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه، وزن خشک بوته، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنی دار بود. ارتفاع بوته تحت تاثیر فاصله کاشت و نیز سطوح مختلف کود نیتروژن و وزن صد دانه فقط تحت تاثیر سطوح مختلف کود نیتروژن قرار گرفت. در بین فاصله های مختلف کاشت، فاصله بین ردیف کاشت 40 سانتی متر برای صفات ارتفاع بوته، عملکرد دانه، وزن خشک بوته و فاصله های بین ردیف کاشت 40 و 50 سانتی متر برای صفات تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در بوته برتری معنی داری داشت، در حالی که بیشترین عملکرد بیولوژیک از فاصله بین ردیف کاشت 30 سانتی متر به دست آمد. تیمار 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار برای صفات ارتفاع بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت برتری معنی داری نسبت به سایر سطوح مورد مطالعه داشت. بیشترین تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در بوته، وزن خشک بوته و عملکرد بیولوژیک هم از تیمارهای 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد.

کلیدواژه ها:

عملکرد دانه ، فاصله کاشت ، کود نیتروژن ، لوبیا