اثر سطح مصرف شیر بر عملکرد، رشد اسکلتی و متابولیت های خونی گوساله های ماده هلشتاین

سابقه و هدف: یکی از عوامل مهم موثر بررشد و زنده مانی گوساله ها در دوره قبل از شیرگیری مقدار مصرف شیر است. معمولا به علت هزینه بیشتر شیر برای تغذیه گوساله ها، توصیه بر این است که مقدار مصرف شیر در حدود 10 درصد وزن بدن (حدود 4 لیتر در شبانه روز) ثابت نگه داشته شود تا گوساله به مصرف جیره آغازین بیشتر تشویق شود. در سال های اخیر محققین به دنبال یافتن بهترین الگوی تغذیه شیر هستند تا بیشترین رشد با توجیه اقتصادی برای گوساله فراهم شود. هدف این پژوهش مقایسه دو الگوی مصرف معمول (4 کیلوگرم در روز) و مصرف آزاد شیر برعملکرد، رشد اسکلتی و متابولیت های خونی گوساله های ماده شیرخوار بود. مواد و روش ها: تعداد 30 راس گوساله ماده هلشتاین با میانگین وزن 2/2 ± 7/42 کیلوگرم در قالب یک طرح کاملا تصادفی به دو تیمار اختصاص داده شدند. تیمارهای آزمایشی شامل مصرف معمول شیر (4 کیلوگرم در روز) و مصرف آزاد شیر بود. آزمایش شامل 2 مرحله پیش از شیرگیری (روز 1 تا 60) و پس از شیرگیری (روز 61 تا 120) بود. در هر دو گروه، شیر در دو نوبت صبح و عصر تغذیه شد. گوساله ها در کل دوره آزمایش به صورت آزاد به جیره آغازین و آب دسترسی داشتند. مصرف جیره آغازین به صورت روزانه و افزایش وزن به صورت هفتگی و شاخص های اسکلتی شامل طول بدن، ارتفاع جدوگاه و فاصله استخوان پین در دو و چهار ماهگی اندازه گیری شد. متابولیت های خون شامل گلوکز، پروتئین کل، تری گلیسیرید و کلسترول در در 30 و60 روزگی اندازه-گیری شد. یافته ها: نتایج نشان داد در گوساله های تیمار مصرف آزاد شیر، مصرف جیره آغازین در دوره پیش از شیرگیری کمتر (01/0P<) اما در دوره پس از شیرگیری و کل دوره آزمایش (روز 1 تا 120 پس از تولد) بیشتر از گوساله های تیمار مصرف معمول شیر بود (01/0P<). در گوساله های تیمار مصرف آزاد شیر افزایش وزن روزانه در پیش از شیرگیری و کل دوره آزمایش بیشتر ولی در دوره پس از شیرگیری کمتر از گوساله های تیمار مصرف معمول شیر بود (01/0P<). در گوساله های تیمار مصرف آزاد شیر، بازده استفاده از خوراک در دوره پیش از شیرگیری بیشتر(05/0P=) و در دوره پس از شیرگیری کمتر (01/0P<) از گوساله های تیمار مصرف معمول شیر بود ولی در کل دوره تحت تاثیر مصرف شیر قرار نگرفت (05/0P> ). وزن بدن گوساله های تیمار مصرف آزاد شیر در مقایسه با تیمار مصرف معمول شیر در دوره پیش از شیرگیری، پس از شیرگیری و در پایان آزمایش بیشتر بود (01/0P<). گوساله هایی که شیر را به صورت آزاد دریافت کردند در مقایسه با گوساله های مصرف معمول شیر در پایان شیرگیری و پایان دوره طول بدن بیشتری داشتند (05/0P<). غلظت گلوکز و کلسترول پلاسمای گوساله های تیمارمصرف آزاد شیر در مقایسه با گوساله های تیمار مصرف معمول شیر در30 روزگی بیشتر بود (05/0P<). غلظت پروتئین کل و تری گلیسیرید سرم گوساله ها تحت تاثیر الگوی مصرف شیر قرار نگرفت (05/0P> ). نتیجه گیری: در مجموع، نتایج تحقیق نشان داد که الگوی ارایه شیر به صورت آزاد در مقایسه با الگوی ارایه معمول شیر باعث بهبود عملکرد گوساله های ماده شیرخوار شد.

کلیدواژه ها:

گوساله شیرخوار ، الگوی مصرف شیر ، عملکرد ، شاخص های اسکلتی ، متابولیت های پلاسما