بررسی و ارزیابی بانکداری اسلامی در ایران از لحاظ تخصیص منابع و ارائه راهکارهای کاربردی

با توجه به حضور بانک ها در چرخه اقتصاد و نقش غیرقابل انکار آن در مسیر رشد و توسعه اقتصادی، اقتصاددانان در کشورهای اسلامی به منظور بهره برداری از قابلیت های سیستم بانکی و حذف مشکلات و موانع غیرشرعی آن شروع به مطالعه بانکداری اسلامی و نظریه پردازی در این موضوع نموده اند که به تبع آن مورد استقبال سیاست گذاران اقتصادی این کشورها قرار گرفته است. مبنای اصلی این نظریات بر این پایه است که سپرده گذار، پول خود را تحت عقود قرض، شراکت و یا وکالت در اختیار بانک قرار می دهد و بانک نیز این پول را بر اساس عقود اسلامی تحت عنوان عقود قرض الحسنه، عقود مبادله ای، عقود مشارکتی و سرمایه گذاری مستقیم پول به چرخه اقتصاد وارد می کد و در نتیجه از کارمزد و سود فعالیت های مزبور استفاده می کند. در این مقاله با ارزیابی قراردادها و بیان شیوه های اعطای تسهیلات در بانکداری اسلامی، به طرح برخی از اشکالات مهم این قراردادها در سیستم بانکداری ایران می پردازیم. همچنین الگوی جدیدی پیشنهاد می شود که روش های جدید اعطای تسهیلات همچون اعطای تسهیلات به شیوه اعتبار در حساب جاری و بر اساس کارت اعتباری را بیان می کند و بعلاوه استفاده از عقد مرابحه بعنوان یکی ازعقود اسلامی قدیمی که محدودیت های سایر عقود را برطرف نموده و از جهت گستره کاربرد و نگرش وسیع در تنظیم آئین نامه ا و دستورالعمل های اجرایی، مناسب ارزیابی می شود به عنوان جایگزینی برای سایر عقود پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

بانکداری اسلامی ، تخصیص منابع ، عقود اسلامی ، قراردادهای مبادله ای ، قراردادهای مشارکتی