تاثیر سطوح مختلف شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام بهاره کلزا (Brassica napus L.) و خردل هندی(B.juncea L.)

به منظور بررسی اثرات شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و روغن دو رقم بهاره کلزا (Brassica napus L.) و خردل هندی (B. juncea L.) آزمایشی در سال 1394 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند، به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی (بلوک بندی به علت عدم یکنواختی نور) با سه تکرار اجرا شد. عامل اول شوریآب آبیاری در چهار سطح شامل: 1.92 (محلول هوگلند به عنوان شاهد)، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر (حاصل از کلرید سدیم در محلول هوگلند) و عامل دوم ژنوتیپ در سه سطح شامل: دو رقم بهاره کلزا (Hyola 401 و RGS003) و توده بومی خردل هندی بود. کشت به صورت شن کاشت بود و در مرحله چهار برگی، با افزودن تدریجی کلرید سدیم به محلول هوگلند اعمال شوری شروع گردید و تا پایان مرحله رسیدگی ادامه یافت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده هاحاکی ازعدم معنی داری اثر اصلی شوری و ژنوتیپ بر صفت درصد پروتئین و اثرات متقابل شوری و ژنوتیپ بر عملکرد بیولوژیک و درصد پروتئین بود درحالی که در سایر صفات مورد بررسی در سطح یک درصد معنی دار شد. رقم Hyola 401 با اختلاف معنی داری با رقم RGS003 و خردل هندی، در صفات تعداد غلاف در بوتهو تعداد غلاف بارور در بوته کمترین مقدار و در تعداد دانه در غلاف، صفات وزن هزار دانه و درصد روغن بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد.خردل هندی با اختلاف معنی داری نسبت به ارقام کلزا کمترین مقدار تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه را به خود اختصاص داد. کمترین مقدار عملکرد دانه در تمامی ژنوتیپ های مورد آزمایش مربوط به آخرین سطح شوری اعمال شده با افت 73.31، 55.15 و 67.61 درصدی نسبت به شاهد به ترتیب در ارقام Hyola 401 ، RGS003 و خردل هندی بود. عملکرد دانه و روغن رقم Hyola 401 در مقایسه با دو ژنوتیپ دیگر در سطوح پایین شوری از برتری معنی داری برخوردار بود؛ ولی با افزایش سطح شوری اختلاف عملکرد بین ژنوتیپ های مورد بررسی سیر نزولی به خود گرفته و در سطح dS/m 15 تفاوت معنی داری مشاهده نگردید.

کلیدواژه ها:

براسیکا ، تعداد دانه در غلاف ، تنش شوری ، درصد روغن ، شاخص برداشت