بررسی کژدم زدگی و عوامل آن در استان خوزستان در سال 1382

سابقه و هدف: در ایران تاکنون گزش 7 گونه از کژدم ها گزارش شده است. به دلیل این که مطالعه و شناسایی دقیق گونه های عامل گزش عامل مهمی در درمان اثرات پاتوفیزیولوژیک و یا انجام کمک های اولیه در کژدم زدگان دارد، این پژوهش به منظور شناسایی عوامل کژدم زدگی در استان خوزستان انجام گردید.مواد و روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی بر روی 417 نمونه کژدم نگهداری شده در الکل اتیلیک 70 درصد انجام گرفت. نمونه گیری به صورت سرشماری بود. هر نمونه ی کژدم عامل گزش همراه بیمار برای بررسی به صورت جداگانه به آزمایشگاه و به وسیله میکروسکوپ استریو و با استفاده از کلید شناسایی بر اساس ویژگی های ریخت شناسی، مورد تشخیص قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی نمونه ها، همین طور موارد کژدم زدگی در فرم اطلاعاتی وارد کرده و پس از دسته بندی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج: از مجموع 418 نمونه ی کژدم عامل گزش همراه بیمار 120 نمونه (28/7 درصد) Androctoms crassicauda، 104 نمونه (24/9 درصد) Hemiscorpius lephurus، 91 نمونه (21/7 درصد) Mesobuthus eupeus، 86 نمونه (20/6 درصد) Compsobuthus matthiessenis 14 نمونه (3/35 درصد) Buthotus saulcyi، 2 نمونه (0/5 درصد) Orthochirus scrobiculosus و 1 نمونه (0/25 درصد) Buthotus (Hotentotta) schach تشخیص داده شد. Hemiscorpius lepturus به خانواده Hemiscorpidae و بقیه به خانواده Buthidae متعلق بود. از تعداد 23096 مورد کژدم زدگی بیشترین میزان در شهر مسجد سلیمان (20/7 درصد) کمترین میزان در شهر آبادان (0/31 درصد) رخ داده است.نتیجه گیری: در این مطالعه برای نخستین بار کژدم کمبسویوتوس ماتهیزنی به عنوان یکی از عوامل اصلی و کژدم های ارتوکیروس اسکروبیکولوزوس و بونتوس شاخ به عنوان عامل کم اهمیت و فرعی گزش معرفی می گردد. با توجه به شناسایی و معرفی سه گونه جدید به عنوان عوامل گزش در کشور، بایستی در پروتکل درمانی و پیشگیری کژدم زدگی مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

عوامل ، کژدم زدگی ، خوزستان ، گونه