جایگاه سنت حاکی از داوری یا نحوه اجرای حکم در تشریع

سنت به معنای قول و فعل و تقریر معصوم، پس از قرآن که ماخذ اصلی استنباط احکام شرعی است، منبع مهم محسوب می­ شود و اخبار حاکی از سنت وقتی متضمن بیان حکمی باشد نزد فقها دلیل حکم محسوب می ­شود و در اصطلاح فقهی می­ گویند از چنین سنتی تشریع استفاده می­ شود، ولی گاه سنت از پیاده کردن حکم در حوزه قضاء، اجرا و تعیین مصداق به وسیله معصوم حکایت دارد و لذا فقها چنین اخباری را بدون آنکه در صدور آنها تردید نمایند، مستند حکم قرار نمی ­دهند و آن را به عنوان قضیه فی واقعه تلقی می ­کنند. اکنون این سوال مطرح است که آیا می ­توان رویه یا قاعده ­ای را یافت تا این­ گونه روایات را از روایات متضمن حکم کلی متمایز ساخت اگر بتوان چنین قاعده ­ای از مجموع روایات اصطیاد نمود تحول قابل توجهی در استنباط احکام به وجود خواهد آمد. در این نوشتار، نویسنده ضوابطی جهت تمییز اخبار متضمن تشریع از اخبار حاکی از اجرای حکم یادآوری به دست داده است.

کلیدواژه ها:

تشریع ، اخبار ، قضاء ، اجراء ، تعیین مصداق