تحلیل فقهی و حقوقی صحت شرکت وجوه از منظر فقه مذاهب اسلامی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 753

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQHMG-7-13_006

تاریخ نمایه سازی: 3 دی 1398

چکیده مقاله:

فقهای مذاهب مختلف اسلامی، با توجه به ترکیب و نوع آورده­ ها، انواع شرکت را به چهار دسته عنان، اعمال، وجوه و مفاوضه تقسیم نموده­ اند. در مورد تعریف، آثار و احکام و حتی صحت یا عدم صحت این شرکتها اختلاف­ نظرات اساسی میان مذاهب مختلف اسلامی وجود دارد. با توجه به اختلاف دیدگاههای فقهی و حقوقی، سکوت قانون مدنی و رواج زیاد شرکت وجوه در جامعه، دامنه این اختلاف­ نظرات در مورد شرکت وجوه بیش از شرکت مفاوضه و اعمال است. مهم ترین دلایل موافقان صحت شرکت وجوه مواردی چون اجماع سکوتی، اصل صحت، توجه ویژه اسلام به کسب روزی و تعاون و شباهت ماهیت شرکت وجوه با برخی عقود مجاز شرعی مانند وکالت و قرض است. در مقابل، مخالفان صحت شرکت وجوه نیز به دلایلی چون عدم امکان اختلاط در وجهه و اعتبار، غرری بودن شرکت وجوه، اجماع و عدم وجود دلیل شرعی مبنی بر صحت این شرکت تمسک می­ جویند. در این مقاله با نگاهی به کتب فقهی فقهای امامیه، حنفی، حنبلی، مالکی و شافعی و با بهره­مندی از روش تحلیلی، توصیفی بعد از تعریف شرکت وجوه، با تجزیه و تحلیل دلایل مخالفان و موافقان صحت شرکت وجوه، در نهایت با تاکید بر پاسخهای حلی و نقضی که به دلایل مخالفان و موافقان صحت شرکت وجوه داده می­ شود، این نتیجه حاصل می­ گردد که علی رغم نظر مخالفت برخی فقها، با عنایت به فقدان دلیل قطعی مبنی بر عدم صحت این شرکت، اصل حاکمیت اراده و نیاز جامعه به شرکت وجوه می­ بایست با توجه به سکوت قانون و با عنایت به اصل چهار و یکصد و شصت و هفت قانون اساسی، نظر فقهایی که این شرکت را شرکتی صحیح تلقی می­ نمایند را پذیرفت.

نویسندگان

مهدی جلیلی

دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

علیرضا فصیحی زاده

استادیار گروه حقوق دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

سید محمدصادق طباطبایی

دانشیار گروه حقوق دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • آل­ نجف، عبدالکریم، دروس فی الفقه الاستدلالی (3)، قم، مرکز ...
  • ابن­ زهره حلبی، حمزه بن علی، غنیه النزوع الی علمی ...
  • ابن­ قدامه، عبدالله بن احمد، المغنی، ریاض، عالم الکتب، 1417ق. ...
  • اسماعیلی، محسن؛ مهاجرانی، علی، ماهیت و الگوی تعریف در ماهیت ... [مقاله ژورنالی]
  • الهی برنی، محمدعاشق، التسهیل الضروری لمسائل القدوری، کراچی، مکتبه الشیخ، ...
  • ایروانی، باقر، دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی علی المذهب الجعفری، ...
  • بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، ...
  • بروجردی عبده، محمد، حقوق مدنی، تهران، گنج دانش، 1380ش. ...
  • بیهقی کیدری، محمد بن حسین، اصباح الشیعه بمصباح الشریعه، قم، ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر، الفارق: دائره المعارف عمومی حقوق، تهران، گنج ...
  • همو، فن استدلال: منطق حقوق اسلام، تهران، گنج دانش، 1384ش. ...
  • همو، مجموعه محشی قانون مدنی (علمی، تطبیقی، تاریخی)، تهران، گنج ...
  • جناتی، محمدابراهیم، اجماع، سومین منبع اجتهاد ، مجله کیهان اندیشه، ...
  • حائری شاه باغ، سید علی، شرح قانون مدنی، تهران، گنج ...
  • حسینی سیستانی، سید علی، منهاج الصالحین، بیروت، دارالمورخ العربی، 1429ق. ...
  • حکیم، سید محسن، مستمسک العروه الوثقی، قم، کتابخانه آیه­الله مرعشی ...
  • خلیل، رشادحسن، الشرکات فی الفقه الاسلامی دراسه مقارنه، بی­ جا، ...
  • خلیلی، محمدنادر، اصل صحت در معاملات ، مجله فقه اقتصادی، ...
  • خمینی، سید روح­ الله، تحریر الوسیله، قم، دارالعلم، 1374ش. ...
  • رازی، علی بن مکی، خلاصه الدلائل فی تنقیح المسائل، ریاض، ...
  • رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد، المحرر فی فقه الامام الشافعی، ...
  • ریمی، محمد بن عبدالله، المعانی البدیعه فی معرفه اختلاف اهل ...
  • زحیلی، وهبه، الفقه الاسلامی و ادلته، دمشق، دارالفکر، 1405ق. ...
  • ساعدی، جعفر، اجماع در اندیشه شیعی ، مجله فقه اهل ...
  • سبحانی، جعفر، شرکت اعمال در فقه اسلامی ، مجله فقه ...
  • شهید ثانی، زین­ الدین بن علی، الروضه البهیه فی شرح ...
  • همو، حاشیه المختصر النافع، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1422ق. ...
  • طباطبایی قمی، سید تقی، الدلائل فی شرح منتخب المسائل، قم، ...
  • طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروه الوثقی، بیروت، الدار الاسلامیه، 1410ق. ...
  • طوسی، محمد بن حسن، العده فی اصول الفقه، قم، بعثت، ...
  • همو، المبسوط فی فقه الامامیه، بیروت، دارالکتاب الاسلامی، بی­ تا. ...
  • عبده، عیسی، العقود الشرعیه الحاکمه للمعاملات المالیه المعاصره، قاهره، مکتبه ...
  • عتیقی، محمد عبیدالله، عقود الشرکات، دراسه فقهیه مقارنه مع موجز ...
  • عرفانی، توفیق، اصاله الصحه یا اصل صحت قراردادها در حقوق ...
  • غزالی، محمد بن محمد، الوجیز فی فقه الامام الشافعی، بیروت، ...
  • فقی، محمدعلی عثمان، فقه المعاملات، دراسه مقارنه، ریاض، دارالمریخ، 1406ق. ...
  • کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق مدنی: درسهایی از عقود معین، ...
  • کامل، موسی، احکام المعاملات، بیروت، موسسه الرساله، 1415ق. ...
  • گودرزی، سیاوش؛ علمی سولا، محمدرضا، بازخوانی فقهی حقوقی شرکتهای اعمال، ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • محقق داماد، مصطفی؛ عبدی پور فرد، ابراهیم؛ قنواتی، جلیل؛ وحدتی ...
  • محمدی، ابوالحسن، اجماع ، مجله حقوق و علوم سیاسی دانشگاه ...
  • مروارید، علی­ اصغر، سلسله الینابیع الفقهیه، بیروت، موسسه فقه الشیعه؛ ...
  • مطیعی، محمدنجیب، التکمله الثانیه، در: نووی، یحیی بن شرف، المجموع ...
  • مفید، محمد بن محمد، المقنعه، بیروت، دارالمفید، 1414ق. ...
  • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائده و البرهان فی ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، دائره المعارف فقه مقارن، قم، مدرسه امام ...
  • ناظمی پول، صابر، سکوت ، مجله کانون، شماره 52، 1392ش. ...
  • نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، داراحیاء ...
  • نراقی، محمد بن احمد، مشارق الاحکام، قم، کنگره بزرگداشت ملامهدی ...
  • نکونام، محمدرضا، تحریر التحریر، قم، ظهور شفق، 1385ش. ...
  • واصل، نصر فرید محمد، فقه المعاملات المدنیه و التجاریه فی ...
  • نمایش کامل مراجع