بررسی آلودگیهای منفرد و مخلوط ویروس موزاییک خیار با ویروس های جنس پوتیویروس در منطقه ی شمال غرب ایران

ویروس موزاییک خیار Cucumber mosaic virus (CMV) یکی از مهمترین ویروسهای کدوییان و دارای دامنه میزبانی بسیار وسیعی میباشد. وجود آلودگیهای مخلوط با سایر ویروسها سبب کاهش و یا تشدید علایم و خسارت ناشی از این ویروس میشود. هدف از این تحقیق بررسی آلودگی مخلوط ویروس موزاییک خیار با ویروسهای جنس پوتی-ویروس در گیاهان جمع آوری شده از خانواده های کدوییان (Cucurbitaceae) شامل خیار و کدو، بادمجانیان (Solanaceae) شامل گوجه فرنگی، فلفل و تاجریزی، پنیرکان (Malvaceae) شامل ختمی و پنیرک میباشد. تعیین آلودگی مخلوط CMV با جنس پوتیویروس، از لحاظ بوجود آمدن همافزایی و خسارت مضاعف بین این ویروسها در کشاورزی مهم است. به منظور تعیین اینکه ویروسهای جنس پوتیویروس بیشتر در چه نوع میزبانهایی با ویروس موزاییک خیار آلودگی مخلوط دارند و در کدام گیاهان این آلودگی مخلوط کمتر است مهم میباشد. برای این منظور، تعداد 300 نمونه گیاهی مشکوک به آلودگی از خانواده های مذکور از منطقه ی شمالغرب کشور جمع آوری، نگهداری و از هر میزبان 25 نمونه مربوط به جدایه های مختلف مورد بررسی واقع شد. نمونه ها دارای علایم موزاییک، پیسک، تاولهای برجسته، بدشکلی، موزاییک زرد، کوتولگی بوته و نیز سایر علایم بیماریهای ویروسی از جمله نخی شدن برگ بودند. به منظور بررسی اولیهی وجود ویروس موزاییک خیار کارهای گلخانهای با استفاده از میزبان های لکهموضعی و سیستمیک CMV همچنین کارهای آزمایشگاهی با استفاده یک جفت آغازگر اختصاصی منطبق بر ژن پروتیین پوششی CMV انجام شد. سپس، برای ردیابی آلودگی مخلوط با جنس پوتیویروس از نمونه هایی که آلودگی آنها به ویروس موزاییک خیار محرز شده بود از آغازگرهای عمومی جنس پوتیویروس استفاده شد و بیشترین آلودگی مخلوط ویروس موزاییک خیار با ویروسهای جنس پوتیویروس در کدو و گوجه فرنگی و کمترین اختلاط در ختمی، پنیرک، فلفل و خیار مشاهده شد.

کلیدواژه ها:

آلودگی مخلوط ، پوتیویروس ، سینرژیسم ، ویروس موزاییک خیار