اثرات کاهش سطح آب دریاچه اورمیه در اقتصاد کشاورزی روستاهای پیرامون (مطالعه موردی: دهستان مرحمت آباد شمالی، شهرستان میاندوآب)

زلزله، سیل، خشکسالی و کم آبی، آفات طبیعی، آتشفشان، و آتش سوزی جنگل ها را می توان به عنوان مخاطرات محیطی نام برد که دارای اثرات منفی بوده و در آسیب پذیری بخش کشاورزی نقش اساسی ایفا می کنند. از جمله مخاطره محیطی که در ایران در حال رخ دادن است، کاهش آب دریاچه اورمیه در دهه های اخیر است که باعث آسیب پذیری و تخریب بخشی از اراضی کشاورزی در نواحی پیرامون خود شده است. هدف تحقیق حاضر، بررسی اثرات کاهش سطح آب دریاچه اورمیه در اقتصاد کشاورزی روستاهای دهستان مرحمت آباد شمالی شهرستان میاندوآب می باشد. نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی بوده و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل عاملی و به شیوه تحلیل مولفه های اصلی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان بهره بردار دهستان مرحمت آباد شمالی بوده است. بنا بر سرشماری عمومی کشاورزی در سال 1382، کشاورزان بهره بردار این دهستان در این سال برابر با 1437 بهره بردار کشاورز بوده که تعداد 264 کشاورز از طریق فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. یافته-های تحقیق نشان می دهد، با کاهش سطح آب دریاچه اورمیه و به دنبال آن وزش توفان و بادهای شدید، موجب انتقال نمک به مزارع کشاورزی دهستان شده و این امر کاهش سطح زیرکشت محصولات کشاورزی، کاهش تولید و در نتیجه کاهش درآمد کشاورزان و عدم تنوع شیوه های تولید را به همراه داشته است. همین طور درآمد و شیوه های تولید مهم ترین عامل برای کاهش توانایی تامین و خرید بموقع نهاده ها و کاهش فرصت و میزان استفاده از اعتبارات بانکی برای توسعه کشاورزی، عدم بهبود شیوه های مدیریت اراضی و قطعات زمین و کاهش اشتغال در بخش کشاورزی در سطح دهستان شناخته شده است.

کلیدواژه ها:

اقتصاد روستایی ، مخاطرات محیطی ، تحلیل عاملی ، تالاب ها