به کارگیر روش تحلیل نیمرخ عمودی دما(روش Heffter)، برای ارزیابی تغییرات ماهانه ارتفاع لایه مرزی(مطالعه موردی ایستگاه مهرآباد تهران)

ارتفاع لایه مرزی، یکی از مهمترین مولفه های تعیین کننده، وسعت آمیزش آلاینده ها و کیفیت هوای لایه نزدیک به سطح زمین می باشد. متغیرهای زیادی در تعیین ارتفاع لایه مرزی اتمسفر نقش دارند که محققین مختلف از آنها برای برآورد و تخمین ارتفاع لایه مرزی و تعیین سقف آن استفاده نموده اند. هدف اساسی این تحقیق تقریب سقف یا ارتفاع لایه مرزی بر اساس پیمایش قائم جو در ایستگاه مهر آباد با استفاده از روش وارونگی بحرانی یا تحلیل نیمرخ عمودی دمای پتانسیل می باشد. در این راستا از داده های مربوط به پیمایش قائم جو برای ایستگاه مهرآباد از پایگاه داده های اقلیمی Wyoming بدست آمد استفاده گردید. با ترسیم و تحلیل گراف های Skew-T و براساس روش وارونگی بحرانی Heffter، درهر ماه یک روز به عنوان روز همراه با وارونگی بحرانی انتخاب گردید و سقف وارونگی به عنوان سقف لایه مرزی اتمسفری در نظر گرفته شد. نتایج گویای آن بود در دو ماه فوریه و دسامبر وارونگی های بحرانی از نوع سوبسیدانس هوای سرد بوده میزان خیزآهنگ دمای پتانسیل درآن ها به ترتیب برابر 024/0 و 0026/0 درجه کلوین در متر بوده است ارتفاع لایه مرزی در پایینترین حد خود بوده است که برابر 1482 و 1267 متر می باشد. بیشترین ارتفاع لایه مرزی براساس روش مذکور مربوط به ماه های جولای و اوت بوده که به ترتیب ارتفاع لایه مرزی برابر 3060 و 3312متر بوده است وارونگی های بحرانی مشاهداتی این روز ها نیز از نوع فرونشینی بوده است. همچنین در این تحقیق مشاهده گردید که دروارونگی های بحرانی نوع تابشی که فراوانترین نوع وارونگی بوده است، میزان خیزآهنگ دمای پتانسیل بسیار پایینتر از روزهای همراه با وارونگی فرونشینی و جبهه ای بوده است اما ضخامت لایه وارونه در وارونگی های تابشی بالاتر بوده است.

کلیدواژه ها:

وارونگی بحرانی ، دمای پتانسیل ، لایه مرزی ، نمودار Skew-T ، ایستگاه مهراباد