تفسیر عرفانی کمال الاخلاص له نفی الصفات عنه در خطبه اول نهج البلاغه
محل انتشار: دوفصلنامه آموزه های حدیثی، دوره: 3، شماره: 5
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 2,160
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_HADIS-3-5_003
تاریخ نمایه سازی: 2 اردیبهشت 1399
چکیده مقاله:
خطبه اول نهج البلاغه با تعابیری در شناخت خداوند و صفاتش آغاز میگردد. در این کلام علی کمال اخلاص را نفی صفات از خداوند میداند، این در حالی است که در قرآن و احادیث نبوی و نهج البلاغه درباره صفات خداوند مطالب فراوانی آمده است، شارحان نهج البلاغه و تفسیرگران کلام علی به توضیح این عبارت پرداخته و نظرات گوناگونی را ارائه دادهاند، که عبارتند از: اثبات دیدگاه معتزله در نداشتن صفت، نفی صفات زائد بر ذات (دیدگاه اشاعره) و اثبات عینیت ذات و صفات حق تعالی (دیدگاه شیعه)، نفی صفات مخلوقات از خداوند، نفی صفاتی همچون ظلم، عجز، و... ، ناتوانی انسان ها در توصیف خداوند، هرچند در تفسیر این کلام تلاش شده است از منظر کلامی به آن نگاه شود، اما با تحلیل کلام آن حضرت در این خطبه و تفاسیر گوناگون، به نظر می رسد اگر از دید عرفانی به آن نظر کنیم بهتر قابل حل و توضیح است. علی در این کلام به مقام غیب الغیوب حق اشاره میکند، که هیچ نشانی از آن وجود ندارد. از اینرو آن حضرت از آن به عنوان کمال اخلاص و کمال توحید و عالیترین درجه یگانگی یاد میکند، بنابراین عالی ترین درجه توحید در این کلام علی آمده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سیدحسین سیدموسوی
دانشیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد