آشنایی با تاریخچه دیوان عدالت اداری در ایران

پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، در هفتم اردیبهشت 1339 قانونی تحت عنوان قانون راجع به شورای دولتیمشتمل بر 32 ماده و 3 تبصره به تصویب کمیسیون مشترک مجلسین وقت رسید که هیچگاه به مرحله اجرادرنیامد. با پیروزی انقلاب، با رویکرد ایجاد نظام اداری صحیح و محو هرگونه استبداد و خودکامگی وانحصارطلبی، نهادی نوین در اصول 170 و 173 قانون اساسی پایه گذاری شد که با تصویب نخستین قانونآن مشتمل بر بیست و پنج ماده و نه تبصره توسط مجلس شورای اسلامی در چهارم بهمن ماه 1360 ، ازمهرماه سال بعد، این نهاد فعالیت خود را آغاز نمود. بعدها قانون دیوان عدالت اداری چندین بار از سویمجلس شورای اسلامی مورد تفسیر و اصلاح قرار گرفت تا سرانجام در نهم خرداد سال 1385 ، قانون جدیددیوان به تصویب مجلس رسید که البته با توجه به ایراداتی که شورای محترم نگهبان بر برخی از مواد اینقانون وارد دانسته بود، راهی مجمع تشخیص مصلحت نظام شد. مجمع در تاریخ 1385/09/25 با جایگزینی ماده 13 و بند 1 ماده 19، قانون دیوان را موافق با مصلحت نظام تشخیص داد و بدین ترتیب دومین قانوندیوان، به مرحله اجرا درآمد. به موجب در ماده 48 این قانون قوه قضاییه موظف شده بود که ظرف شش ماهلایحه آیین دادرسی دیوان را تهیه و از طریق دولت تقدیم مجلس شورای اسلامی نماید. اما تقدیم لایحهمزبور و اصلاحات بعدی آن در کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی منتهی به تصویب لایحهتشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در مجلس شورای اسلامی در تاریخ 1390/9/22 شد که با توجه به ایرادات شورای محترم نگهبان و اصرار مجلس بر مصوبه قبلی خود، نهایتا مجمع تشخیص مصلحت نظام این مصوبه را با اصلاح مواد 10، 12، 89، 90، 94، در تاریخ 1392/3/25 موافق با مصلحت نظام تشخیص داد. هدف این مقاله آشنایی با تاریخچه دیوان عدالت اداری در ایران می باشد.1392 موافق با مصلحت نظام تشخیص

کلیدواژه ها:

قانون ، مجلس شورای اسلامی ، دیوان عدالت اداری ، مجمع تشخیص مصلحت نظام