عوامل موثر بر پذیرش فناوری آبیاری نوین توسط کشاورزان (مورد مطالعه شهرستان بهبهان)

امروزه،کمبودآببهیکنگرانیعمدهدرایرانبدلشدهاستوبه طورمشخص،کشاورزیدرکانوناصلیمشکل کمبودآب قراردارد. از آنجایی که بخش عظیمی از تلفات آب در مسیر انتقال آن به مزارع اتفاق می افتد، به کارگیری فناوری های نوین آبیاری به منظور استفاده بهینه از منابع آب کشور امری ضروری می باشد. تحقیق حاضر با هدف اصلی بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری آبیاری نوین در شهرستان بهبهان انجام گرفت. این تحقیق، از نوع تحقیقات کاربردی بوده و گردآوری داده ها با استفاده از روش توصیفی-پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق را کشاورزان پذیرنده و نپذیرنده فناوری های آبیاری نوین شهرستان بهبهان تشکیل دادند. تعداد کل پذیرندگان فناوری های نوین آبیاری شامل 174 کشاورز بوده که به صورت سرشماری انتخاب گردیدند و از میان نپذیرندگانی که زمین های آن­ها در همسایگی کشاورزان پذیرنده بوده تعداد 100 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه‎ استاندارد استفاده گردید. به منظور تعیین قابلیت اعتماد ابزار تحقیق، پیش آزمون انجام شد که مقدار آلفای کرونباخ محاسبه شده برای مقیاس­ های اصلی پرسشنامه در حد مناسب بود. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS20 استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که توابع تشخیصی برای هر سه مدل نشر، تنگناهای اقتصادی و چندبعدی دارای قدرت ایجاد تمایز میان پذیرندگان و نپذیرندگان فناوری آبیاری نوین بودند. همچنین متغیر سن در مدل نشر و چندبعدی و متغیر فاصله زمین های کشاورزی تا مرکز خدمات در مدل تنگناهای اقتصادی، مهم ترین متغیرهای متمایزکننده دو گروه پذیرنده و نپذیرنده می باشند. همچنین یافته ها بیانگر آن است که الگوی چندبعدی، توانایی بالاتری برای طبقه بندی کشاورزان پذیرنده و نپذیرنده فناوری آبیاری نوین دارد. لذا پیشنهاد می شود سیاست گذاران با توجه به تابع به دست آمده از این الگو، احتمال پذیرش فناوری های مدرن آبیاری را محاسبه نموده و بر اساس آن اقدام ه ای لازم را به عمل آورند.

کلیدواژه ها:

مدیریت آب ، پذیرش نوآوری ، آبیاری نوین ، ترویج کشاورزی ، شهرستان بهبهان