روایت جنگ ایران و عراق در رمان

در این نوشتار با استفاده از نظریات و روش تحلیل روایت، به بررسی چگونگی روایت جنگ ایران و عراق در سه رمان «عقرب روی پله های راه آهن اندیمشک» نوشته حسین مرتضائیان آبکنار، «سفر به گرای 270 درجه» نوشته احمد دهقان و «نه آبی نه خاکی» نوشته علی مرذنی پرداخته ایم. برمبنای الگوی ارتباط روایی در ابتدا، ساختار و روساخت این سه داستان را به دست آوردیم و بر اساس روساختار و ساختار روایی هر سه داستان به تحلیل ژرف ساختارهای آنها پرداخته ایم. ساحت مرگ و ساحت زندگی، دو مؤلفه ای بودند که در تحلیل ژرف ساختارهای این رمان ها مورد بررسی قرار گرفتند. تشخیص این مؤلفه ها و دسته بندی آنها بر اساس بررسی متن، نوع روایت، عناوین- رخدادها و گزاره - رخدادهاست. بر این اساس در رمان سفر به گرای 270 درجه ساحت زندگی، ساحت مسلط بر ساختار و محتوای داستان را تشکیل می داد. در رمان نه آبی نه خاکی، ساحت مرگ و شهادت، ساحت مسلط در رمان بوده و در رمان عقرب بر روی پله های راه آهن اندیمشک نه ساحت مرگ و نه ساحت زندگی مسلط، بلکه داستان و ساختار روایی آن حد فاصل این دورا می پیماید و ساحت برزخی را شکل می دهد. همچنین به مؤلفه های دیگری چون رابطه روایت و واقعیت، زبان روایت و چگونگی آن پرداخته ایم.

کلیدواژه ها:

الگوی ارتباط روایی ، رمان جنگ ، روایت ، روساخت ، ژرف ساخت ، ساحت زندگی ، ساحت مرگ