بررسی تاثیر تکانه های نرخ ارز رسمی بر اضافه قیمت بازار سیاه ارز در ایران یک الگوی دو مرحله ای

این مقاله با استفاده از روش خود توضیح با وقفه های توزیعی ARDL برای هم تجمعی به بررسی تاثیر تکانه های پیش بینی شده و نشده در نرخ ارز رسمی بر اضافه قیمت نرخ ارز بازار سیاه در ایران در دوره 1380:1-1358:4 می پردازد به این منظور یک الگوی دو مرحله ای برای بررسی رفتار اضافه قیمت بازار سیاه ارز ساخته می شود در مرحله اول یک معادله پیش بینی نرخ ارز رسمی برآورد و از مقادیر بر تخمین زده شده آن به عنوان تکانه های پیش بینی شده و از پسماندهای حاصل از معادله به عنوان تکانه های پیش بینی نشده استفاده می شود در مرحله دوم متغیر اضافه قیمت ارز بازار سیاه بر روی دو متغیر تکانه های پیش بینی شده و نشده رگرس شده و بر اساس آن روابط بلند مدت استخراج می شود نتایج نشان می دهد که تغییرات پیش بینی شده نرخ ارز رسمی و تکانه های پیش بینی نشده هر دو بر اضافه قیمت بازار سیاه تاثیر منفی ارز داشته اند البته تثیر تکانه پیش بینی نشده در نرخ ارز رسمی به نسبت تکانه های پیش بینی شده بیشتر بوده است پس از اعمال سیاست یکسان سازی نرخ ارز بین سال های 1372تا1374 عرض از مبدا الگوی اضافه قیمت بازار سیاه ارز کاهش و شیب آن افزایش یافته است بنابراین اعمال این سیاست باعث ایجاد تغییر ساختاری در الگو طی این سال ها شده است نتایج نشان می دهد که پس از به کارگیری این سیاست افزایش از قبل پیش بینی شده در نرخ ارز رسمی تاثیر مثبت معناداری بر اضافه قیمت ارز بازار سیاه داشته است در پایان آزمون های هم تجمعی بر روی الگوها انجام شده است نتایج حاکی از وجود روابط تعادلی بلند مدت بین متغیرهاست

کلیدواژه ها:

اضافه قسمت ارز ، بازار سیاه ، تکانه نرخ ارز رسمی ، الگوی دو مرحله ای ، سیاست یکسان سازی ، هم تجمعی