بررسی اثر سطوح مختلف نانواکسید آهن بر برخی ویژگی های کمی، کیفی و فیزیولوژیک چهار رقم گندم پاییزه کشور Triticum aestivum در وضعیت اقلیمی خرم آباد

به منظور بررسی اثر محلول پاشی عنصر ریزمغذی نانواکسید آهن بر عملکرد کیفی و برخی ویژگیهای فیزیولوژیک گندم، آزمایشی در مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان بهصورت آزمایش کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عوامل بررسی شده شامل چهار رقم گندم پاییزه و چهار سطح کود نانواکسید آهن (250 ،500 ،750 و 1000 پی پی ام) به همراه شاهد بودند. محلولپاشی در دومرحله (شروع ساقه روی و ظهور سنبله) انجام گرفت. نتایج نشان داد که ارقام آذر، مرودشت، شیراز و لاین 7-79-M از نظر صفات دوام سطح برگ، شاخص سرعت فتوسنتز خالص، سرعت رشد، سرعت رشد نسبی، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک، رسوب SDS ،درصد پروتیین دانه و مقدار آهن دانه تفاوت معناداری داشتند. در بین ارقام بررسیشده، رقم مرودشت از نظر عملکرد دانه (4/6 تن در هکتار حاصل تیمار محلولپاشی 250 پیپیام آهن)، مقدار پروتیین دانه (39/15 درصد حاصل تیمار محلولپاشی 500 پیپیام آهن) و مقدار آهن دانه (4/202 پیپیام حاصل تیمار محلولپاشی 1000 پیپیام آهن) برتر از سایر رقمها بودند. اما از نظر حجم رسوب SDS ،رقم شیراز (با حجمی معادل 33/74 میلیمتر حاصل تیمار محلولپاشی 750 پیپیام آهن) از بقیه ارقام برتر بود. به طور کلی محلولپاشی نانواکسید آهن سبب بهبود صفات بررسی شده شد. به طوریکه در این آزمایش غلظت 750 پی پی ام نانواکسید آهن برای بهبود SDS و مقدار آهن دانه و غلظت 500 پی پی ام آن برای دوام سطح برگ بهتر از سایر غلظتهای استفاده شده بود. با توجه به نقش آهن در فیزیولوژی گیاه و همچنین مشکلاتی که خاکهای آهکی در تامین آهن کافی برای گیاه دارند، استفاده از کود آهن بهصورت نانواکسید میتواند ضمن بهبود رشد و عملکرد کمی گندم سبب بهبود ارزش تغذیهای آن از نظر آهن و پروتیین نیز شود.

کلیدواژه ها:

پروتیین دانه ، رسوب SDS ، سرعت فتوستنز خالص ، گندم ، نانواکسید آهن