بررسی تحمل به یخ زدگی در باقلا (Vicia faba L.) با استفاده از شاخص نشت الکترولیت ها

کشت پاییزه گیاهان سرمادوست منجر به بهبود عملکردشان می شود، باوجود این در خصوص تحمل به سرمای توده های باقلای بومی جهت کشت پاییزه اطلاعات اندکی در دسترس می باشد. به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار تحت شرایط کنترل شده اجرا شد و طی آن دو توده باقلا (بروجرد و نیشابور)، در معرض دماهای یخ زدگی (صفر، 4-، 8-، 12-، 16-، 20-، 24- درجه سانتی گراد) قرار گرفتند. با کاهش دما درصد نشت الکترولیت ها در هر سه اندام برگ، ساقه و مریستم افزایش یافت، باوجود این در اندام برگ و مریستم کاهش دما تا دمای 12- درجه سانتی گراد تاثیر چندانی بر درصد نشت الکترولیت ها نداشت و با کاهش بیشتر دما درصد آن افزایش یافت و در دمای 20- درجه سانتی گراد به حداکثر رسید. در هر دو توده بروجرد و نیشابور بالاترین LT50el را اندام ساقه (به ترتیب 9/12- و 1/12- درجه سانتی گراد) داشت، درصورتی که دمای کشنده بر اساس 50 درصد نشت الکترولیت ها از برگ توده های بروجرد و نیشابور به ترتیب در دماهای 7/16- و 6/15- درجه سانتی گراد و در مریستم آن ها به ترتیب در دماهای 0/16- و 8/16- درجه سانتی گراد اتفاق افتاد. هرچند که بین درصد نشت الکترولیت ها از اندام های گیاه باقلا با درصد بقاء همبستگی منفی و معنی داری مشاهده شد، ولی دو اندام برگ و ساقه توده نیشابور، در LT50su مشابه با توده بروجرد (6/13- درجه سانتی گراد) درصد نشت الکترولیت های بیشتری داشتند، درحالی که در شرایط مذکور در توده بروجرد، درصد نشت الکترولیت ها از مریستم بیشتر بود. دو توده باقلا توانایی تحمل به دماهای یخ زدگی تا 12- درجه سانتی گراد را در شرایط کنترل شده نشان دادند.

کلیدواژه ها:

: بقاء ، خوسرمایی ، دمای پنجاه درصد کشندگی گیاهان ، ساقه ، مریستم