شناسایی منابع انتشار هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای ذرات PM₁₀ هوای شهر تهران در سال 92

زمینه و هدف: هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای گروهی از آلاینده های آلی هستند که عمدتا در طی احتراق ناقص تولید می شوند. هدف اصلی این مطالعه شناسایی منابع اصلی انتشار PAHs در هوای شهر تهران و تعیین سهم این منابع در میزان انتشار این ترکیبات در هوای شهر تهران است. روش بررسی: فیلترهای حاوی ذرات از 10 ایستگاه سنجش آلودگی هوای متعلق به شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران جمع آوری شد و برای آنالیز به آزمایشگاه منتقل شد. به منظور اعتبار سنجی داده های بدست آمده با روش استخراج فیلترهای شرکت کنترل کیفیت هوا، نمونه برداری همزمان با استفاده از پمپ نمونه بردار SKC مجهز به هد نمونه برداری با ورودی انتخابی PM₁₀ صورت پذیرفت. جهت شناسایی منابع انتشار و تعیین سهم آنها، نسبت های تشخیصی و آنالیز مولفه های اصلی (PCA) مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: میانگین نسبت های فنانترن به مجموع فنانترن بعلاوه آنتراسن، بنزو [a] آنتراسن به مجموع بنزو [a] آنتراسن بعلاوه کرایسن، فلورآنتن به مجموع فلورآنتن بعلاوه پایرن و نسبت های IcP/ (IcP+BghiP) در نمونه ها به ترتیب 0/79، 0/52، 0/43 و 0/38 بوده است. این نسبت ها نشان می دهند که احتراق، خصوصا سوخت های فسیلی و وسایل نقلیه موتوری، منبع اصلی انتشار PAHs در تهران بوده است. همچنین نتایج آنالیز PCA نشان داد که 49، 29 و 22 درصد از انتشار PAHs در هوای شهر تهران به ترتیب منتسب به خودروهای بنزینی، خودروهای گازوییلی و سایر منابع بودند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، احتراق- خصوصا سوخت های فسیلی و وسایل نقلیه موتوری - منبع اصلی انتشار PAHs در تهران بوده است.

کلیدواژه ها:

ذرات ، PAHs ، منابع انتشار ، ایستگاه های سنجش ، تهران